Open Access Advocate

Het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst anno 2024

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van de (gepubliceerde) rechtspraak met betrekking tot het postcontractueel non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. De Wet franchise omschrijft de criteria waaraan een dergelijk non-concurrentiebeding dient te voldoen. Voldoet een beding niet aan deze criteria? Dan kunnen daarop grond van de wet sancties uit voortvloeien, zoals ook blijkt uit deze bijdrage.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H. Kolenbrander

  Mr. Jan-Willem Kolenbrander is advocaat-partner bij DayOne Advocaten.

Prejudiciële vragen bij huurprijsverhogingen bij huur van woonruimte: zijn de juiste vragen ten aanzien van verjaring wel gesteld?

• Samenvatting

  De rechtbank Amsterdam heeft prejudiciële vragen gesteld over de vraag of het prijsindexeringsbeding in huurovereenkomsten met consumenten onredelijk bezwarend is. In deze bijdrage richten auteurs de aandacht op een onderbelicht onderdeel in de prejudiciële vragen, de verjaring van de terugbetalingsverplichting na vernietiging.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. T.H.M. van Wechem

  Prof. mr. T.H.M. van Wechem is hoogleraar Corporate Legal Counseling aan de Open Universiteit en zelfstandig juridisch adviseur.

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat onder de naam fL advocaten en honorair universitair docent aan het Molengraaff Instituut van de Universiteit Utrecht.

Hoeveel zeggenschap mag een externe financier hebben over een collectieve actie van een belangenbehartiger?

De glijdende schaal van beslismacht, naar zeggenschap naar invloed via een advies- en consultatierecht

• Samenvatting

  Art. 3:305a BW is al dertig jaar de juridische kapstok van ons collectief actierecht. Deze bepaling is gaandeweg doorlopend en ook wezenlijk gewijzigd. In deze bijdrage staat de betekenis van het zeggenschapsvereiste uit art. 3:305a lid 2 sub c BW centraal. Het zeggenschapsvereiste werd in 2018 aan het al bestaande waarborgvereiste toegevoegd, nadat rond 2016-2017 procesfinanciering voor collectieve acties in Nederland van de grond kwam. De wetgever beoogde met deze aanvulling de ontvankelijkheidseisen voor belangen­behartigers aan te scherpen en zij strekt ertoe de zeggenschapsverhoudingen tussen enerzijds de belangenbehartiger (vaak een stichting) en anderzijds de externe financier nader in te kleden. Het doel was om een Amerikaanse claimcultuur en uitwassen te voorkomen, en ook dat deze collectieve acties geen louter commerciële initiatieven mochten zijn waarbij het belang van de financier vooropstaat. Met de introductie van het zeggenschapsvereiste heeft de wetgever echter wel ruimte gelaten voor een zekere mate van invloed van de financier op de collectieve vordering. Maar juist de mate waarin de belangen­behartiger zeggenschap moet behouden over de rechtsvordering is niet geheel duidelijk. Ook recente rechtspraak laat een diffuus beeld zien over de invulling van het begrip en lijkt het zeggenschapsvereiste bovendien integraal te toetsen, terwijl een marginale toets door de wetgever is beoogd. In deze bijdrage wordt daarom een voorstel gedaan tot nadere inkleuring van het zeggenschapsvereiste, daarbij rekening houdend met de belangen van alle betrokken partijen, in de eerste plaats die van de gedupeerden, maar ook die van belangenbehartigers en hun financiers. De praktijk is immers gebaat bij meer duidelijkheid.

• Auteursinformatie

  W.A. Vader

  Mr. W.A. (Wesley) Vader is advocaat bij bureau Brandeis te Amsterdam.

Vereffening van insolvente micro-onder­nemingen volgens de voorgestelde insolventierichtlijn

• Samenvatting

  De Europese Commissie heeft een voorstel ingediend voor een richtlijn tot harmonisatie van bepaalde aspecten van het insolventierecht. Onderdeel van het voorstel is de introductie van een nieuwe insolventieprocedure voor micro-ondernemingen: de vereenvoudigde vereffeningsprocedure. Deze procedure, specifiek voor micro-ondernemingen, is ingevoerd om te voldoen aan de behoefte in Europa aan snellere, eenvoudigere en goedkopere insolventieprocedures. In deze bijdrage analyseren de auteurs in hoeverre de vereenvoudigde vereffeningsprocedure overeenkomt met of afwijkt van de huidige Nederlandse insolventiewetgeving. Op basis van hun bevindingen komen de auteurs tot de conclusie dat de meerwaarde van de voorgestelde vereenvoudigde vereffeningsprocedure voor het Nederlandse rechtspraktijk beperkt lijkt.

• Auteursinformatie

  S. Zonneveld

  Mr. S. (Stijn) Zonneveld is advocaat bij RESOR te Amsterdam.

  A.C.A.D. Bakker

  Mr. A.C.A.D. (Angelina) Bakker is advocaat bij RESOR te Amsterdam.

De positie van de junior crediteur in inter­creditorstructuren

• Samenvatting

  Ondernemingen halen doorgaans financiering op in de vorm van eigen vermogen en vreemd vermogen, waarbij verschillende schuldinstrumenten worden toegepast om tegemoet te komen aan de behoeften van verschillende verschaffers van vreemd vermogen. In dit artikel wordt de focus gelegd op de junior crediteur, degene die in zijn aflossings- of verhaalspositie na de senior crediteur komt. De auteurs onderzoeken diverse structuren en instrumenten die worden gebruikt om de positie van de junior te bepalen en behandelen de impact van deze structuren. De conclusie benadrukt de diversiteit aan strategische mogelijkheden voor junioren, waarbij de beschermingsgraad niet alleen afhangt van de gekozen structuur, maar ook van de specifieke invulling ervan in de relevante documentatie. Deze nuances zijn van cruciaal belang, zowel binnen als buiten insolventieprocedures.

• Auteursinformatie

  G. Kreuze

  Mr. G. (Gianluca) Kreuze is advocaat bij Loyens en Loeff te Amsterdam.

  R. den Hollander

  Mr. R. (Ruben) den Hollander is advocaat bij Loyens en Loeff te Amsterdam.

Whiplash associated disorder en causaal verband

HR 22 september 2023, ECLI:NL:HR:2023:1275

• Samenvatting

  In zijn arrest van 22 september 2023 volgt de Hoge Raad A-G Lindenberg in zijn conclusie en oordeelt dat het hof ten onrechte niet is ingegaan op de in het eerste tussenarrest opengelaten mogelijkheid dat condicio-sine-qua-nonverband wordt aangenomen, ook indien een aandoening op neurologisch vakgebied niet komt vast te staan. De in de lagere rechtspraak ontwikkelde ‘whiplashjurisprudentie’ blijft daarmee in stand. In deze bijdrage bespreekt de auteur het oordeel van de Hoge Raad en voorziet het arrest van commentaar.

• Auteursinformatie

  Mr. J.F. Roth

  Mr. J.F. Roth is advocaat bij SAP Advocaten te Amersfoort.

Wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid, balans of nieuwe disbalans

• Samenvatting

  Het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid beoogt de balans weer terug te brengen in het socialezekerheidsrecht en een oplossing te bieden voor de nu knellende wetgeving. In deze bijdrage wordt besproken of het voorstel deze doelstelling haalt, en worden ook alternatieve mogelijkheden besproken om de balans terug te brengen.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. M.J. Hüsen

  Mr. drs. M.J. Hüsen is juridisch adviseur sociaal domein bij Stimulanz.

  Mr. R.S. Wijling

  Mr. R.S. Wijling is advocaat bij van Ardenne & Crince le Roy Advocaten N.V.

De betalingsregeling van artikel 4:5 BW: een bruikbare reddingsboei?

• Samenvatting

  Deze bijdrage gaat over diverse aspecten van de erfrechtelijke betalingsregeling in artikel 4:5 BW. Er moet bijvoorbeeld sprake zijn van ‘gewichtige redenen’ voordat de rechter een verzoek om een betalingsregeling toewijst. Uit de schaarse jurisprudentie blijkt echter dat de rechter niet al te scheutig is met deze ‘reddingsboei’. De auteur maakt ook een kort uitstapje naar aanverwante bepalingen in onder andere het huwelijksvermogensrecht.

• Auteursinformatie

  Mr. B.W.J. Theunissen

  Mr. B.W.J. Theunissen is advocaat bij Hekkelman Advocaten te Nijmegen.

ESG-litigation: duurzaamheids­verslaggeving, CSRD en de jaarrekeningprocedure bij de Ondernemingskamer

• Samenvatting

  ESG-litigation over duurzaamheidsverslaggeving kan met de implementatie van de Richtlijn duurzaamheidsrapportering (CSRD) en bijbehorende standaarden voor duurzaamheidsrapportage (ESRS) plaatsvinden via de jaarrekeningprocedure bij de Ondernemingskamer. Deze bijdrage bespreekt de sancties bij schending van de duurzaamheidsrapporteringsregels, het belanghebbendebegrip in de jaarrekeningprocedure en de rol van de AFM in het licht van de CSRD en ESRS.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. K. van Middelaar

  Mr. drs. K. van Middelaar is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

Towards a Level-Playing Field between Banks and Non-Banks in the European Market for Electronic Payments

Bespreking van het proefschrift van mr. J.A. Jans

• Samenvatting

  Jans onderzoekt in zijn proefschrift de vraag wat het effect is van bestaande Europese financiële regulering voor aanbieders van betalingsdiensten op het bestaan van een level playing field tussen de verschillende categorieën van betalingsdienstaanbieders, banken en niet-banken..

• Auteursinformatie

  Mr. drs. A. van der Beek

  Mr. drs. A. van der Beek is advocaat en partner bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

Artikel 7:25 BW

Bespreking van het proefschrift van mr. T.J.K. van Santen

• Samenvatting

  In dit artikel wordt het proefschrift van Van Santen over de regresregeling van art. 7:25 BW besproken. Van Santen behandelt de inhoud en de reikwijdte van de regresregeling en heeft daarmee een voor de praktijk bruikbaar proefschrift over een onbekend contractenrechtelijk onderwerp geschreven.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij fL advocaten in Aalsmeer en honorair universitair docent aan het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht van de Universiteit Utrecht.

De rol van de paritas creditorum bij een faillissement

Bespreking van het proefschrift van mr. M.J. Noteboom

• Samenvatting

  Centraal in het boek van Noteboom staan het beginsel van de gelijkheid van schuldeisers bij de verhaalsuitoefening in en buiten faillissement en de vraag wat dat beginsel te betekenen heeft nu er door de veelheid van voorrechten en zekerheidsrechten en anderzijds door de relatief beperkte executieopbrengsten voor concurrente schuldeisers vaak (bijna) niets te verdelen overblijft.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. A. van Hees

  Mr. dr. A. van Hees is 40 jaar advocaat geweest en is thans onder meer werkzaam als raadsheer-plaatsvervanger bij meerdere gerechtshoven.

De val van Haviltex?

• Samenvatting

  Deze bijdrage gaat over de vraag of het mogelijk is om de Haviltex-maatstaf contractueel uit te sluiten, mede in het licht van de beschikking van de Hoge Raad van 25 augustus 2023, ECLI:NL:HR:2023:1131.

• Auteursinformatie

  Mr. K.W.M. Baten

  Mr. K.W.M. Baten is advocaat commercial contracting bij AKD te Eindhoven

Zorgplicht van banken tegenover derden

Ontwikkelingen geïdentificeerd en uitgelegd

• Samenvatting

  De bancaire zorgplicht tegenover derden is een onderwerp dat onverminderd actueel en relevant is voor de dagelijkse praktijk. Banken wordt met regelmaat verweten onvoldoende acht te hebben geslagen op de handelwijze van een cliënt met als gevolg eventuele nadelige effecten en schade voor derden. Wat houdt de bancaire zorgplicht jegens derden in en hoe ontwikkelt deze zorgplicht zich? Deze vragen staan in dit artikel centraal.

• Auteursinformatie

  Mr. K.W.G. Heesterbeek

  Mr. K.W.G. Heesterbeek is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam.

  Mr. F.R.H. van der Leeuw

  Mr. F.R.H. van der Leeuw is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam.

ESG-commitments zijn niet (langer) vrijblijvend

De invoering van een ‘maatschappelijke enquête’ als stok achter de deur?

• Samenvatting

  In deze bijdrage pleit de auteur voor de invoering van een maatschappelijke enquêteprocedure. Aan de hand van een casus over ESG-commitments bespreekt zij de mogelijkheid van civiele aansprakelijkheid en vervolgens de argumenten voor en tegen de maatschappelijke enquête.

• Auteursinformatie

  Mr. J.G. van de Waerdt

  Mr. J.G. van de Waerdt is advocaat bij Bosselaar Strengers Legal Partners in Utrecht.