Open Access Advocate

Europese samenwerking in strafzaken: ­in dubio contra reo

• Auteursinformatie

  Mr. R. (Robert) Malewicz

  Robert Malewicz is advocaat bij Cleerdin en Hamer te Amsterdam.

Woningnood in het vermogensrecht

• Auteursinformatie

  Prof. mr. T.J. de Graaf

  Prof. mr. T.J. de Graaf is hoogleraar Technologie en Privaatrecht aan de Universiteit Leiden.

  Mr. B.M. Paijmans

  Mr. B.M. Paijmans is advocaat bij Doelen Advocatuur te Utrecht en universitair docent bij het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht van de Universiteit Utrecht.

  Mr. N. van Triet

  Mr. N. van Triet is advocaat bij BarentsKrans te Den Haag en promovenda aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Verzekeraars verbreken relatie met frauderende belangenbehartiger

Rb. Den Haag (vzr.) 25 mei 2022, ECLI:NL:RBDHA:2022:5296

• Samenvatting

  Twee verzekeraars constateerden, na een daartoe strekkend onderzoek, dat een belangenbehartiger, die een slachtoffer bijstond die in korte tijd tweemaal betrokken was bij een verkeersongeval, dezelfde schade bij ieder van hen had geclaimd. Hierop hebben de verzekeraars de samenwerking met de belangenbehartiger opgezegd. Voorts zijn zijn gegevens in het Extern Verwijzingsregister opgenomen. De belangenbehartiger kwam hiertegen op bij de Haagse voorzieningenrechter. De rechter stelde de verzekeraars echter in het gelijk. De getroffen maatregelen waren juist en proportioneel. Ook in een gelijktijdig gestart deelgeschil trok de frauderende belangenbehartiger aan het kortste eind.

• Auteursinformatie

  Mr. E.W. Bosch

  Mr. E.W. Bosch is (LSA/ASP-)letselschadeadvocaat bij Vogelaar Bosch Spijer Advocaten te Honselersdijk.

Tussentijds hoger beroep in de deelgeschilprocedure

HR 17 december 2021, ECLI:NL:HR:2021:1924

• Samenvatting

  Recentelijk heeft de Hoge Raad een belangrijk arrest gewezen over het instellen van hoger beroep tegen een tussenvonnis (art. 337 lid 2 Rv). De al bestaande mogelijkheden van tussentijds hoger beroep zijn daarbij nader op elkaar afgestemd, waarbij regie van de rechter en proceseconomie vooropstaan. De Hoge Raad heeft in het arrest een aantal regels geformuleerd. Dit betekent ook dat de Hoge Raad gedeeltelijk terugkomt op zijn eerdere arresten van 23 januari 2004, ECLI:NL:HR:2004:AL7051 en 17 december 2004, ECLI:NL:HR:2004:AR3168 en ECLI:NL:HR:2004:AR3170.

• Auteursinformatie

  Mr. A.F. Collignon

  Mr. A.F. Collignon is partner bij Legaltree.

Consultatie voorstel voor actualisatie Nederlandse Corporate Governance Code 2016: te (weinig) ambitieus?

• Samenvatting

  Op 21 februari 2022 publiceerde de Monitoring Commissie Corporate Governance Code een consultatie met voorstellen tot wijziging van Nederlandse Corporate Governance Code. De voorgestelde wijzigingen kunnen worden onderverdeeld aan de hand van de thema’s (i) lange termijn waardecreatie en ESG, (ii) diversiteit en inclusie, (iii) de rol van aandeelhouders, (iv) overige aanpassingen vanwege gewijzigde wet- en regelgeving (responstijd en beloningen) en (v) aanbevelingen naar aanleiding van het rapport ‘Versterking verantwoordingsketen’. De auteurs hebben deze voorstellen en een aantal reacties daarop bestudeerd en deze in dit artikel samen met hun eigen visie weergegeven.

• Auteursinformatie

  W.J. Oostwouder

  Prof. mr. W.J. (Wilco) Oostwouder is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam en was van 2002 tot 2021 hoogleraar bedrijfsfinancieel recht aan de Universiteit Utrecht.

  M. de Nie

  Mr. drs. M.D. (Michelle) de Nie is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

De problemen en oplossingen van de rechtspraak

• Auteursinformatie

  A. van der Krans

  Mr. dr. A. (Anatoli) van der Krans is advocaat bij Corona Legal te Amsterdam.

Het UBO-register

Het register van sommige uiteindelijk belanghebbenden en anderen

• Samenvatting

  Hoewel het UBO-register nog onvoldoende gevuld is en de Kamer van Koophandel een behoorlijke achterstand heeft bij de verwerking van de opgaven van UBO’s voor het UBO-register, heeft de praktijk sinds 27 maart 2020 de nodige ervaring opgedaan met de uitleg van het UBO-begrip en de registratie van UBO’s. In dit tweeluik geven de auteurs een inkijkje in de problemen waar de praktijk tegenaan loopt bij UBO-registratie. Hoewel het streven van de wetgever een uniforme toepassing van het UBO-begrip is, is de praktijk weerbarstig. De auteurs lichten in dit tweeluik aan de hand van concrete voorbeelden toe waarom het vaak niet eenvoudig is om de UBO’s vast te stellen, en waar het begrip voor meerderlei uitleg vatbaar is, doen zij suggesties voor de uitleg die de voorkeur verdient. Als het is gelukt om de UBO vast te stellen, dan moet nog de hobbel van de registratie worden genomen. Die hobbel blijkt ook niet altijd eenvoudig te nemen. In het eerste deel van de bijdrage wordt uitgebreid het richtsnoer voor de vaststelling van de UBO’s van kapitaalvennootschappen (niet zijnde beursgenoteerde vennootschappen of 100%-dochtermaatschappijen daarvan) besproken. Daarin komen ook de pseudo-UBO, de uitzondering op de registratieplicht voor (100%-dochtermaatschappijen van) bepaalde beursgenoteerde kapitaalvennootschappen en de indirecte UBO aan bod. Het tweede deel van het tweeluik vervolgt met een bespreking van de richtsnoeren voor overige rechtspersonen en voor personenvennootschappen, en sluit af met de ervaringen die met registratie zijn opgedaan in de (notariële) praktijk. Met hun bijdrage beogen de auteurs waar mogelijk helderheid te verschaffen over het UBO-begrip. En ergens hopen zij de lezers te bereiken die bereid zijn om de discussie over de invulling van het UBO-begrip aan te gaan, om op die manier gezamenlijk tot een uniforme uitleg te komen. De door de wetgever beloofde casuïstiek volgt dan hopelijk vanzelf.

• Auteursinformatie

  M.A.M. van Steensel

  Mr. M.A.M. (Martijn) van Steensel is kandidaat-notaris en partner Ondernemingsrecht bij Van Benthem & Keulen te Utrecht.

  C.W. Kuipers

  Mr. C.W. (Corinne) Kuipers is advocaat Corporate/M&A bij Van Benthem & Keulen te Utrecht.

Het Europees Openbaar Ministerie en het hervormde OLAF uit de startblokken

Een nieuwe impuls voor Europese fraudebestrijding

• Samenvatting

  De strijd tegen fraude die ten koste kan gaan van EU-middelen heeft een nieuwe impuls gekregen. Op 1 juni 2021 is het Europees Openbaar Ministerie (EOM) met zijn werkzaamheden begonnen. De komst van het EOM brengt ook veranderingen met zich voor de rol en de taakuitoefening van het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF). In dit artikel gaan de auteurs in op deze ontwikkelingen en leggen daarbij de nadruk op het spanningsveld rond deze bevoegdheidsoverdracht en de noodzaak om te voorzien in effectieve procedurele waarborgen.
  Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad van 12 oktober 2017 betreffende nauwere samenwerking bij de instelling van het Europees Openbaar Ministerie (‘EOM’) (PbEU 2017, L 283/1-71).
  Wet van 17 maart 2021 tot aanpassing van enkele wetten ter uitvoering van de Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad van 12 oktober 2017 betreffende nauwere samenwerking bij de instelling van het Europees Openbaar Ministerie (‘EOM’) (PbEU 2017, L 283) (Invoeringswet EOM) (Stb. 2021, 155).
  Verordening (EU, Euratom) 2020/2223 van het Europees Parlement en de Raad van 23 december 2020 tot wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 wat betreft samenwerking met het Europees Openbaar Ministerie en de doeltreffendheid van de door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (‘OLAF’) uitgevoerde onderzoeken (PbEU 2020, L 437/49).
  Verordening (EU, Euratom) 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 september 2013 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1073/1999 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (Euratom) nr. 1074/1999 van de Raad (PbEU 2013, L 248), zoals gewijzigd bij de Wijzigingsverordening.

• Auteursinformatie

  Mr. S.J. Lopik

  Mr. S.J. (Sjoerd) Lopik is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam en buitenpromovendus aan de Universiteit Leiden.

  mr. E.M.R.H. Vancraybex

  Mr. E.M.R.H. (Eline) Vancraybex is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam.

  mr. Y. de Vries

  Mr. Y. (Yvo) de Vries is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam en redactielid van NtEr.

De procederende executeur

• Samenvatting

  Deze bijdrage over de procederende executeur gaat – met name aan de hand van gepubliceerde jurisprudentie – in op perikelen die dit fenomeen met zich kan brengen en die in de praktijk soms tot problemen of discussies leiden. Aan de orde komen: van wanneer tot wanneer sprake is van executele, procespartijperikelen, de privatieve vertegenwoordigingsbevoegdheid en de advocaatkosten van de executeur.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. R. van Dijken

  Mr. drs. R. van Dijken is advocaat bij Houthoff in Amsterdam.

De inhoud van het begrip inboedel: een evoluerend concept

• Samenvatting

  Artikel 3:5 BW geeft een definitie voor het begrip inboedel: ‘het geheel van tot huisraad en tot stoffering en meubilering van een woning dienende roerende zaken, met uitzondering van boekerijen en verzamelingen van voorwerpen van kunst, wetenschap of geschiedkundige aard’. De auteurs zijn in de praktijk evenwel verschillende keren tegen het vraagstuk aangelopen wat eigenlijk onder de uitzonderingen valt. Zij onderzochten de totstandkoming van het artikel 3:5 BW en de (wettelijke) interpretaties daarvan. Ze concluderen dat huns inziens het begrip inboedel behelst het geheel van tot huisraad en tot stoffering en meubilering van een woning tot blijvend gebruik dienende roerende zaken, met uitzondering van boekerijen en (verzamelingen van) voorwerpen van kunst, wetenschap of geschiedkundige aard.

• Auteursinformatie

  Mr. R. van der Beek-Lugten

  Mw. mr. R. van der Beek-Lugten is Senior Tax Manager bij HVK Stevens, Amsterdam.

  Mr. J.W.A. Schenk

  Mr. J.W.A. Schenk is notaris bij HVK Stevens, Amsterdam.

  Mr. T.S. van Veen

  Mr. T.S. van Veen is counsel bij HVK Stevens, Amsterdam.

Twee jaar na SNS: de concernenquête (nog steeds) volop in ontwikkeling

• Samenvatting

  De auteur bespreekt de concernenquête en analyseert de algemene voorwaarden voor het entameren van een concernenquête die de Hoge Raad heeft geformuleerd in de SNS-beschikking van 3 april 2021. Zij onderzoekt tevens hoe deze voorwaarden zijn toegepast in jurisprudentie van de Ondernemingskamer in de twee jaar na de SNS-beschikking.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. L.K. van Dijk

  Mr. drs. L.K. van Dijk is advocaat bij Stibbe te Amsterdam.

Woningcorporaties aanbestedingsplichtig!

Een overzicht met een conclusie

• Samenvatting

  De auteur is van mening dat inmiddels voldoende overtuigend is aangetoond dat woningcorporaties publiekrechtelijke instellingen zijn waarvoor een Europese aanbestedingsplicht geldt. De Nederlandse regering moet met voortvarendheid tegemoetkomen aan de wens van de Europese Commissie om woningcorporaties Europees te laten aanbesteden. Toename van de mededinging kan de bouwkosten drukken, waardoor de bouwproductie kan toenemen.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. J.M. Hebly

  Prof. mr. J.M. Hebly is (emeritus) hoogleraar bouw- en aanbestedingsrecht aan de Universiteit Leiden en advocaat te Zwolle.

Volkshuisvesting in Nederlandse wet- en regelgeving

• Samenvatting

  Recht op huisvesting is in verdragen vastgelegd. Het is niet eenvoudig te vertalen naar een concreet recht waarop burgers aanspraak kunnen maken. De Grondwet formuleert een zorgplicht voor de overheid, die vooral in de Woningwet en Huisvestingswet is uitgewerkt. Wat levert dit voor aanspraken voor de overheid en woningcorporaties op?

• Auteursinformatie

  M.J. de Groot

  Mr. M.J. de Groot is advocaat bij Ten Holter Noordam advocaten en buitenpromovendus aan de Vrije Universiteit.

Binnenstedelijke herontwikkeling en het gemeentelijke grondinstrumentarium

• Samenvatting

  Gemeenten staan voor de grote opgave om het woningaanbod te vergroten en te verbeteren. Binnenstedelijke herontwikkeling is hierin een belangrijke pijler. De auteurs gaan in op de verschillende instrumenten rondom grondeigendom die aan gemeenten ter beschikking staan om binnenstedelijke herontwikkelingen te bespoedigen – zowel naar huidig recht als onder de Omgevingswet.

• Auteursinformatie

  Mr. M.J.W. Timmer

  Mr. M.J.W. Timmer is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

  Mr. L.A. Jager

  Mr. L.A. Jager is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

De juridische consequenties van het Didam-arrest voor (nog) lopende precontractuele onderhandelingen

• Samenvatting

  Dit artikel behandelt de vraag of onderhandelingen over onroerende zaken met een overheidslichaam die ten tijde van het wijzen van het Didam-arrest reeds in een vergevorderd stadium verkeerden, door het overheidslichaam nog niet-schadeplichtig kunnen worden afgebroken.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. dr. M.R. Ruygvoorn

  Prof. mr. dr. M.R. Ruygvoorn is advocaat bij Van Benthem & Keulen te Utrecht en bijzonder hoogleraar Nationaal en Internationaal Commercieel Contracteren aan de Universiteit Utrecht.

Collectieve acties wegens inbreuk op de Algemene verordening gegevensbescherming

• Samenvatting

  Op 28 april 2022 wees het Hof van Justitie van de Europese Unie het Meta-arrest. Dit arrest biedt handvatten voor de interpretatie van art. 80 AVG, dat de vertegenwoordiging van betrokkenen regelt. Deze bijdrage bespreekt (de gevolgen van) dit arrest en de verhouding ervan tot de richtlijn representatieve vorderingen.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Gülcür

  Mr. M. Gülcür is advocaat bij Hausfeld te Amsterdam.

Groninger aardbevingsschade: in welke gevallen en onder welke voorwaarden bestaat er recht op immateriële schadevergoeding?

• Samenvatting

  In het arrest van 15 oktober 2021 heeft de Hoge Raad nader geduid wanneer bij de bewoners van het aardbevingsgebied in Groningen sprake is van een ‘aantasting in de persoon op andere wijze’, zoals bedoeld in art. 6:106 lid 1 onder b BW, en zij recht hebben op vergoeding van smartengeld.

• Auteursinformatie

  Mr. I.M. Nuijten

  Mr. I.M. Nuijten is onderzoeker bij de Nederlandse Zorgautoriteit.

  Mr. A.S. Bloo-Kroes

  Mr. A.S. Bloo-Kroes is advocaat bij Dirkzwager te Arnhem.

ICC Emergency Arbitration en de bevoegdheid van de Nederlandse overheidsrechter tot het treffen van voorlopige voorzieningen

• Samenvatting

  Als contractspartijen afspreken dat tussen hen ontstane geschillen in arbitrage zullen worden beslecht, is de Nederlandse overheidsrechter ten opzichte van die geschillen in beginsel onbevoegd. De Nederlandse voorzieningenrechter blijft evenwel bevoegd voorlopige voorzieningen te bevelen, indien een beslissing over een gevraagde voorziening niet, of niet tijdig, in arbitrage kan worden gekregen. Deze bijdrage gaat in op de situatie dat contractspartijen arbitrage onder de ICC Rules zijn overeengekomen en bespreekt mogelijke gevolgen van die keuze voor de bevoegdheid van de overheidsrechter tot het treffen van een voorlopige voorziening in kort geding.

• Auteursinformatie

  Mirjam van de Hel-Koedoot

  Mr. M. van de Hel-Koedoot is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.

  Aalt Colenbrander

  Mr. A.G. Colenbrander is advocaat bij NautaDutilh in Amsterdam.