Open Access Advocate

Wat is de invloed van de coronapandemie op due diligence en contractuele afspraken bij mid-market M&A-transacties?

• Samenvatting

  In dit artikel gaan de auteurs in op de invloed van de corona pandemie en de economische gevolgen ervan op het due diligence onderzoek en contractuele afspraken bij mid-market overnames. De corona pandemie heeft geleid tot een nieuwe dimensie voor juristen en een hernieuwde alertheid voor het verrichten van een due diligenceonderzoek en de te gebruiken contractuele bepalingen. Aan de hand van rechtspraak over de afgelopen twee jaar bekijken de auteurs de contractuele en wettelijke bepalingen die worden gebruikt. Ook doen zij tekstvoorstellen voor contractuele bepalingen die in dat verband in overnamecontracten kunnen worden gebruikt.

• Auteursinformatie

  A. Beljaars

  Mr. A. (Annemarie) Beljaars is advocaat M&A (MKB) bij Rassers Advocaten te Breda.

  G. Güntekin

  Mr. G. (Günes) Güntekin is advocaat M&A (MKB) bij Rassers Advocaten te Breda.

Pandhouder, ken uw grenzen

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt ingegaan op de bijzondere positie van pandhouders ten opzichte van andere crediteuren (ook in faillissement) en mogelijke begrenzingen van die positie, bijvoorbeeld op grond van de Faillissementswet en de Wet homologatie onderhands akkoord. Daarnaast wordt een specifiek voorbeeld van een begrenzing besproken uit het vonnis in het D-Reizen-faillissement van 28 mei 2021, waarbij de rechtbank toetst of sprake is van misbruik van bevoegdheid door de pandhouder. Dit vonnis wordt eveneens besproken in het licht van andere rechtspraak over dit onderwerp, met als algemene conclusie dat de (separatisten)positie van pandhouders niet onbegrensd is.

• Auteursinformatie

  M.P.R. Sardjoe

  Mr. M.P.R. (Monisha) Sardjoe is advocaat bij Greenberg Traurig LLP te Amsterdam.

Geef elke kwetsbare verdachte een advocaat bij het politieverhoor

Het recht op rechtsbijstand vanuit het perspectief van de kwetsbare verdachte

• Samenvatting

  Voor de kwetsbare aangehouden verdachte wordt van overheidswege een advocaat opgeroepen. Die verdachte kan pas afstand doen van het recht op rechtsbijstand na een advocaat te hebben gesproken. Dat is anders voor de kwetsbare niet-aangehouden verdachte. Die verdachte is zelf verantwoordelijk voor het regelen en betalen van rechtsbijstand, en kan daarvan afstand doen zonder door een advocaat over de gevolgen te zijn ingelicht. Deze bijdrage analyseert dit verschil in rechtsbescherming en de gevolgen daarvan, en geeft aanbevelingen voor de praktijk.

• Auteursinformatie

  Mr. J.R. (Jaantje) Kramer

  Jaantje Kramer is advocaat bij Jebbink Soeteman advocaten.

Arbitragerecht

• Auteursinformatie

  Margriet de Boer

  Mr. drs. M.H. de Boer is advocaat bij Ysquare te Amsterdam.

  Mirjam van de Hel-Koedoot

  Mr. M. van de Hel-Koedoot is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam.

De beursvennootschap van de toekomst

• Samenvatting

  De auteur beschrijft in dit artikel zijn visie op de toekomst van de beursvennootschap in de komende vijf jaar. Thema’s die daarbij in vogelvlucht worden bezien, zijn: (1) duurzaamheid en ESG-aspecten bij beursvennootschappen, (2) maatschappelijke belangen en de taakopdracht van bestuurders en commissarissen, (3) de invloed van stakeholders op de strategie, (4) de bredere toegang tot de kapitaalmarkt, (5) de harmonisering en digitalisering van transparantie en verantwoording, en (6) de convergentie tussen de bv en de nv. De hoop is dat deze ontwikkelingen bijdragen aan een rechtssysteem dat het duurzame succes van ondernemingen faciliteert, en daarmee aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.

• Auteursinformatie

  S.B. Garcia Nelen

  Mr. dr. S.B. (Samuel) Garcia Nelen is advocaat bij Allen & Overy te Amsterdam en universitair docent aan de Erasmus School of Law te Rotterdam.

Biodiversiteit & business – een verkenning

• Samenvatting

  Dit artikel gaat in op de belangrijkste juridische aspecten inzake biodiversiteit. Rondom biodiversiteit groeit een indrukwekkende hoeveelheid soft law-regelingen en Europese wetgeving met concrete verplichtingen voor ondernemingen, terwijl belangengroeperingen het middel van strategisch procederen inzetten om verlies aan biodiversiteit tegen te gaan. Tegen die achtergrond bespreekt dit artikel de belangrijkste internationale verdragen, soft law-standaarden en Europese wetgevingstrajecten. De auteur bespreekt ook het toenemende aantal strategische procedures over biodiversiteit tegen ondernemingen. Het artikel gaat tot slot in op de vraag wat ondernemingen en in het bijzonder hun legal departments kunnen doen rondom biodiversiteit.

• Auteursinformatie

  J.E.S. Hamster

  Mr. J.E.S. (Jorian) Hamster is advocaat bij DLA Piper te Amsterdam.

Via duurzame financiering naar een circulaire economie: de rol die banken kunnen spelen

• Samenvatting

  Dit artikel bespreekt de belangrijke rol die (bank)financiering speelt in het behalen van de klimaatdoelstellingen die zijn gesteld in onder meer het Klimaatakkoord van Parijs en die grofweg samen te vatten zijn als het bereiken van een globale net zero-maatschappij tegen 2050. Er wordt ingegaan op het wettelijk duurzaamheidskader waarbinnen die financiering op dit moment plaatsvindt. De Taxonomieverordening bepaalt onder meer wanneer een economische activiteit ecologisch duurzaam is. Banken kunnen door het verstrekken van financiering en het delen van hun kennis en ervaring bedrijven, en daarmee de economie, helpen te verduurzamen. Dit artikel beschrijft de financieringsinstrumenten die banken momenteel op de internationale financieringsmarkt aanbieden aan bedrijven om deze duurzaamheidstransitie te maken. Om de globale net zero-maatschappij in 2050 te kunnen bereiken, is het nodig dat onze huidige lineaire economie verandert in een circulaire economie op mondiaal niveau. Deze bijdrage gaat in op de cruciale rol die banken spelen in deze transitie, en welke stappen door banken moeten worden gezet om deze transitie te bereiken.

• Auteursinformatie

  S. Schoute

  Mr. S. (Sabine) Schoute is advocaat bij Greenberg Traurig te Amsterdam.

De fractie als verlengstuk van een politieke vereniging

• Samenvatting

  De uitspraak Gündoğan/Volt Nederland roept vragen op over de verhouding tussen de Tweede Kamerfractie enerzijds en de politieke vereniging anderzijds. Hoewel de fractie geen informele vereniging is, staat deze daarmee niet buiten het verenigingsrecht: het bestuur is op grond van de restbevoegdheid tot schorsing van het fractielidmaatschap bevoegd.

• Auteursinformatie

  Mr. K.H.M. de Roo

  Mr. K.H.M. de Roo is advocaat te Amsterdam, fellow van het Zuidas Instituut voor Financieel recht en Ondernemingsrecht (ZIFO) en redacteur van dit tijdschrift.

  Mr. J. Nijland

  Mr. J. Nijland is universitair docent ondernemingsrecht aan de Universiteit Leiden en redacteur van dit tijdschrift.

Representativiteit onder de WAMCA

• Samenvatting

  Sinds de invoering van de WAMCA dient iedere claimorganisatie voldoende representatief te zijn, wil zij ontvankelijk zijn in haar collectieve actie. Het is onduidelijk wat het representativiteitsvereiste inhoudt en wat de toegevoegde waarde daarvan is. Bovendien kan een strikte toepassing van dit vereiste de doelstellingen van de collectieve actie ondermijnen.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. T.S.F. Hautvast

  Mr. drs. T.S.F. Hautvast is advocaat bij DLA Piper te Amsterdam.

De eindrekening in Xeikon/Recalcico

Annotatie bij Hof Amsterdam (OK) 21 september 2021, ­ECLI:NL:GHAMS:2021:3095

• Samenvatting

  In deze bijdrage bespreken de auteurs de slotsom van de langlopende uitkoopprocedure inzake Xeikon. De Ondernemingskamer beoordeelt aan de hand van het waarderingsrapport alle standpunten van partijen over de elementen die in een discounted cash flow-berekening leiden tot de exacte uitkoopprijs.

• Auteursinformatie

  Mr. Ph.W. Schreurs

  Mr. Ph.W. Schreurs is advocaat bij Boels Zanders te Eindhoven.

  Drs. Ph.M. van Spaendonck

  Drs. Ph.M. van Spaendonck RV is Register Valuator bij Van Spaendonck & Partners te ’s-Hertogenbosch.

Het MoM-arrest en de aansprakelijkheid voor samengestelde producten

• Samenvatting

  Volgens het recente MoM-arrest van de Hoge Raad ontstaat er geen nieuw product bij de samenvoeging van onderdelen van een heupprothese die door dezelfde fabrikant zijn geproduceerd. De onderdelen kwalificeren als afzonderlijke (eind)producten, waarvoor afzonderlijke vervaltermijnen gelden. In deze bijdrage wordt onderzocht hoe het regime inzake productaansprakelijkheid en het MoM-arrest moeten worden toegepast op de situatie waarin onderdelen van verschillende fabrikanten worden samengevoegd.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. J.T. Hiemstra

  Mr. dr. J.T. Hiemstra is advocaat bij Hausfeld te Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

Het bewijs van causaal verband in beroepsziektezaken

Waar staan we en waar moeten we (vooral niet) naartoe?

• Samenvatting

  In het vervolgarrest van een van de ‘7 juni 2013-arresten’ bekrachtigt de Hoge Raad de lijn rond de bewijslevering van causaal verband in beroepsziektezaken. In deze bijdrage wordt de balans opgemaakt en wordt ingegaan op de handreikingen die aan werknemers worden geboden om het causaal verband te bewijzen.

• Auteursinformatie

  Mr. E. Boonzaaijer

  Mr. E. Boonzaaijer is advocaat bij Dirkzwager N.V. te Arnhem.

  Mr. A.S. Bloo-Kroes

  Mr. A.S. Bloo-Kroes is advocaat bij Dirkzwager N.V. te Arnhem.

Over het toepassingsbereik van de klachtplicht bij nalaten

• Samenvatting

  De klachtplicht is niet van toepassing als de schuldenaar niet presteert. In dit artikel onderzoekt de auteur de ratio van deze regel. Daarnaast gaat hij in op de vraag of de klachtplicht van toepassing is bij gedeeltelijke niet-nakoming.

• Auteursinformatie

  Mr. H. Boom

  Mr. H. Boom is cassatieadvocaat bij BarentsKrans Coöperatief U.A. te Den Haag.

Het Sumal-arrest

Doorbraak in aansprakelijkheid van de onderneming voor mededingingsinbreuken

• Samenvatting

  In dit artikel analyseren de auteurs het Sumal-arrest waarin het Hof van Justitie de vraag heeft beantwoord of een dochteronderneming aansprakelijk kan worden gesteld door de benadeelde partijen voor een door haar moedermaatschappij gepleegde mededingingsinbreuk (‘neerwaartse aansprakelijkheid’) en zo ja, onder welke voorwaarden. Dit arrest is geanalyseerd vanuit de doctrine van persoonlijke aansprakelijkheid en de doctrine van economische eenheid. Tot slot wordt ingegaan op de mogelijke gevolgen van dit arrest voor de privaat- en publiekrechtelijke handhaving van mededingingsrecht.
  HvJ 6 oktober 2021, C-882/19, ECLI:EU:C:2021:800 (Sumal, S.L./Mercedes Benz Trucks España, S.L.).

• Auteursinformatie

  Mr. O.V. Korneeva

  Mr. O.V. (Olga) Korneeva is advocaat bij advocatenkantoor Houthoff.

  Mr. W. VerLoren van Themaat

  Mr. W. (Weijer) VerLoren van Themaat is advocaat bij advocatenkantoor Houthoff.

De gevolgen van de Appingedam-zaak voor de ruimte­lijkeordeningspraktijk in Nederland: een verkenning

• Samenvatting

  De Appingedam-zaak uit 2018 van het Hof van Justitie over Richtlijn 2006/123/EG van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (de Dienstenrichtlijn) raakt de Nederlandse rechtspraktijk in meerdere opzichten. Deze kroniek verkent aan de hand van de actuele nationale rechtspraak de belangrijkste gevolgen van de Appingedam-zaak voor de ruimtelijkeordeningspraktijk in Nederland.
  HvJ 30 januari 2018, C-31/16, ECLI:EU:C:2018:44 (Appingedam); Richtlijn 2006/123/EG van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (PbEU 2006, L 376/36).

• Auteursinformatie

  Mr. dr. M.R. Botman

  Mr. dr. M.R. (Marleen) Botman is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag en verbonden aan het Centre for Public contract law & Governance aan de VU te Amsterdam.

  Prof. mr. dr. J. Langer

  Prof. mr. dr. J. (Jurian) Langer is ‘agent’ (procesgemachtigde) voor de Nederlandse regering in procedures bij het Hof van Justitie en hoofd van het Hofcluster bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Als agent is hij betrokken geweest bij de Appingedam-zaak. Hij is ook als bijzonder hoogleraar Europees recht en nationale rechtsorde verbonden aan de Rijksuniversiteiten Groningen.

  Mr. J. Zweers

  Mr. J. (Jim) Zweers is advocaat bij Pels Rijcken te Den Haag.

Het initiatiefvoorstel Wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen in internationale context

• Samenvatting

  Internationaal maatschappelijk ondernemen, in het bijzonder door corporate sustainability due diligence, staat hoog op de (internationale) agenda. In het voetspoor van enkele andere landen in Europa is in Nederland een voorstel gedaan voor een wettelijk raamwerk dat niet op specifieke hoogrisicosectoren van toepassing is, maar op een veel grotere groep ondernemingen. De auteurs plaatsen het Nederlandse wetsvoorstel in internationale context en bespreken de kritiek in de literatuur daarop.

• Auteursinformatie

  Mr. O.J.W. Schotel

  Mr. O.J.W. Schotel is advocaat bij De Roos Advocaten in Amsterdam en redacteur van dit tijdschrift.

  Mr. J.M. Schepel

  Mr. J.M. Schepel is advocaat bij Stibbe in Amsterdam.

De bijzondere zorgvuldigheidsplicht van de besloten vennootschap jegens ‘externe’ aandeelhouders

• Samenvatting

  Op een vennootschap rust een bijzondere zorgvuldigheidsplicht jegens al haar aandeelhouders, ook wel de Zwagerman-norm genoemd. In deze bijdrage besteden de auteurs aandacht aan deze bijzondere zorgvuldigheidsplicht van de vennootschap en bieden zij praktische handvatten ten aanzien van de concrete uitwerking van de bijzondere zorgvuldigheidsplicht voor bestuurders.

• Auteursinformatie

  Mr. L.H.K. Peereboom-Bogers

  Mr. L.H.K. Peereboom-Bogers is als advocaat werkzaam bij Wijn & Stael Advocaten te Utrecht.

  Mr. M. Westra

  Mr. M. Westra is als advocaat werkzaam bij JB Law te Amsterdam.

Het proces-verbaal van de mondelinge behandeling in civiele zaken

Een kritische beschouwing

• Samenvatting

  Deze bijdrage bespreekt de regeling en praktijk rondom het proces-verbaal van de mondelinge behandeling in civiele zaken, signaleert een aantal knelpunten en doet concrete voorstellen om die knelpunten op te heffen.

• Auteursinformatie

  Tom van Malssen

  Mr. dr. T. van Malssen is advocaat (bij de Hoge Raad) bij Dirkzwager legal & tax, raadsheer-plaatsvervanger bij het gerechtshof ’s-Hertogenbosch en fellow bij het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht (OO&R) van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Kroniek overnamegeschillen in coronajaar 2021

• Samenvatting

  In 2021 hebben de hoven en rechtbanken zeker niet stilgezeten in overnamegeschillen. Er heeft zich een mooie rechtsontwikkeling voorgedaan op de volle breedte van de overnamegeschillen bij grote en kleine overnames. Dit artikel geeft een overzicht van relevante jurisprudentie en literatuur betreffende civiele overnamegeschillen verschenen in 2021.

• Auteursinformatie

  Mr. B-A. de Ruijter

  Mr. B-A. de Ruijter is advocaat Corporate Litigation bij CMS te Amsterdam.

  Mr. D. Glazener

  Mr. D. Glazener is advocaat Corporate Litigation bij CMS te ­Amsterdam.

Is de meldingsregeling op haar retour? Of wordt de soep niet zo heet gegeten als zij wordt opgediend?

• Samenvatting

  In deze bijdrage zal worden ingegaan op een recent arrest van de Hoge Raad over het melden van betalingsonmacht bij pensioenschulden en op de betekenis van dit arrest voor de rechtspraktijk. Verder zullen enkele actuele ontwikkelingen in de rechtspraak met betrekking tot onbetaalde pensioenbijdragen aan de orde komen.

• Auteursinformatie

  Mr. M.H. Visscher

  Mr. M.H. Visscher is als advocaat werkzaam bij DVDW te Den Haag.