Open Access Advocate

Oneerlijkheid aan banden: Luxemburg spreekt zich uit vóór consumenten

• Samenvatting

  Krachtens recente rechtspraak van het HvJEU moet de nationale rechter ambtshalve bedingen toetsen op hun eerlijkheid aan hand van de Richtlijn oneerlijke bedingen. Het HvJEU breidt de verplichting ambtshalve te toetsen uit naar andere consumentenbeschermingsrichtlijnen. Om de toetsing nadere sturing te geven heeft een werkgroep van rechters een rapport met aanbevelingen geschreven over de ambtshalve toetsing van Europees consumentenrecht. Schrijvers bespreken de rechtspraak van het HvJEU, het rapport en plaatsen kritische kanttekeningen bij een recent arrest van de Hoge Raad waarin de Hoge Raad niet ambtshalve toetste.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem is verbonden aan Baker & McKenzie advocaten, notarissen en belastingadviseurs, redacteur van dit blad en directeur van Law@Work B.V.

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is als advocaat werkzaam bij La Gro Advocaten te Alphen aan den Rijn.

Langdurige vertraging van de vliegreis: uitstel is in EU-verordening voor het recht op vergoeding gelijk aan afstel

• Samenvatting

  EU-Verordening 261/2004 houdt al sinds haar inwerkingtreding per 17 februari 2005 de gemoederen bezig. In 2009 heeft het HvJEU enkele knopen over de verordening doorgehakt. In het Rehder-arrest bepaalde het HvJEU dat zowel de rechter van de plaats van vertrek als de rechter van de plaats van aankomst bevoegd is van vorderingen kennis te nemen.
  In het Sturgeon-arrest verklaarde het HvJEU dat passagiers van wie de vlucht langdurig vertraagd is, aanspraak kunnen maken op de in de verordening voorziene compensatie. Het HvJEU gaat tegen de wil van de wetgever in. De auteur plaats kritische kanttekeningen bij deze laatste uitspraak.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat bij La Gro Advocaten te Alphen aan den Rijn.

Shareholders vs. Stakeholders; wie wint?

• Samenvatting

  In deze bijdrage bespreken de auteurs de vragen of de AVA de hoogste macht heeft binnen een vennootschap, welke rol de AVA in het algemeen bij de kredietcrisis heeft gespeeld en welke mate van macht wenselijk is voor de AVA.

• Auteursinformatie

  Mr. M.L.S.W.E. de Lange

  Mr. M.L.S.W.E. de Lange is advocaat bij NautaDutilh.

  Mr. P. van der Veld

  Mr. P. van der Veld is advocaat bij NautaDutilh.

De 403-verklaring voor uitgevaren dochters: alertheid geboden

• Samenvatting

  In deze bijdrage bespreekt de auteur de formele benadering van de OK aan de gebondenheid van de 403-verklaring ingeval de moeder deze is vergeten in te trekken. Daarbij gaat de auteur in op de kans van slagen van een beroep op redelijkheid en billijkheid door de vergeetachtige moeder.

• Auteursinformatie

  Mr. M.J. Janssen

  Mr. M.J. Janssen is werkzaam als advocaat bij Allen & Overy.

Leerstukken │ De toepasselijkheid van algemene voorwaarden onder het Weens Koopverdrag: nieuwe trend in de Nederlandse (lagere) rechtspraak?

• Samenvatting

  Het Bundesgerichtshof oordeelde in zijn arrest van 31 oktober 2001 dat voor de toepasselijkheid van algemene voorwaarden vereist is dat zij ter hand worden gesteld voorafgaand aan het sluiten van de koopovereenkomst. Dit arrest is niet in lijn met eerdere rechtspraak over de terhandstelling van algemene voorwaarden onder het Weens Koopverdrag en dit arrest mist derhalve persuasive authority. Nu bij dit arrest zich een aantal lagere Nederlandse rechters heeft aangesloten, ondanks het gebrek aan persuasive authority, dient er voor te worden gewaakt dat aan het arrest ‘via de achterdeur’ alsnog persuasive authority wordt toegekend. Kortom, overtuigd zijn wij allerminst. De regel dat de wederpartij, als redelijk handelend persoon had moeten begrijpen dat de gebruiker algemene voorwaarden van toepassing heeft verklaard, lijkt ons nog steeds onder het Weens Koopverdrag de juiste en meest wenselijk regel.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem is verbonden aan Baker & McKenzie, advocaten, notarissen en belastingadviseurs.

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is als advocaat werkzaam bij La Gro Advocaten te Alphen aan den Rijn.

Uitsluiting van dwaling in franchiseovereenkomsten

• Samenvatting

  Auteurs bezien welke de bijzondere aspecten van franchising zijn die in ogenschouw moeten worden genomen bij het opstellen van franchiseovereenkomsten. Verschillende mogelijkheden voor de franchisegever om zich tegen dwalende franchisenemers te wapenen, worden besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. E.B.M. Brons-Stikkelbroeck

  Mr. E.B.M. Brons-Stikkelbroeck was ten tijde van het schrijven van dit artikel werkzaam bij Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat te Utrecht.

  Mr. J.J.W. Kappert

  Mr. J.J.W. Kappert was ten tijde van het schrijven van dit artikel werkzaam bij Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat te Utrecht.

Wetsvoorstel 31 358: een hamerstuk met losse eindjes

• Samenvatting

  In deze Ad rem wordt een aantal kanttekeningen geplaatst bij wetsvoorstel 31 358, welk wetsvoorstel in het kort regelt: kwesties ter zake van het langs elektronische weg tot stand komen van verzekeringsovereenkomsten, de elektronische akte, het langs elektronische weg toestemming geven door de echtgenoot in het kader van artikel 1:88 BW en vragen die in het algemeen kunnen spelen bij ‘schriftelijkheidseisen’ en een uitbreiding in het kader van het elektronisch ter beschikking stellen van algemene voorwaarden.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem

  Mr. dr. T.H.M. van Wechem is verbonden aan Baker & McKenzie, advocaten, notarissen en belastingadviseurs.

Pathologische arbitrageclausules en het voorkomen daarvan

• Samenvatting

  Arbitrage is een van de alternatieve wijzen van geschilbeslechting waarvoor contractspartijen kunnen kiezen. In dit artikel worden de arbitrageovereenkomst en de potentiële gebreken daarin aan de orde gesteld. Het blijkt in de praktijk maar al te vaak voor te komen dat onduidelijkheden in de arbitrageovereenkomst voor problemen zorgen op het moment dat er daadwerkelijk een geschil rijst tussen contractspartijen.

• Auteursinformatie

  Mw. mr. C.C. de Vink

  Mw. mr. C.C. de Vink is advocaat bij Simmons & Simmons te Rotterdam.

NMa-besluit kinderopvang Amsterdam

• Samenvatting

  De vijf betrokken ondernemingen, alle actief in de kinderopvang, vormen vanaf juli 2005 een samenwerkingsverband. Het bezwaar van de NMa tegen dit samenwerkingsverband is dat de ondernemingen hadden afgesproken geen activiteiten te ontplooien in het werkgebied van een ander zonder instemming.De ondernemingen zeggen toe dat zij zich in de toekomst zullen onthouden van het aan elkaar verschaffen van inzicht in elkaars marktgedrag. De NMa verklaart vervolgens op 30 juni 2008 de toezegging bindend. Dit is tot heden het enige toezeggingsbesluit van de NMa ex artikel 49A Mw.Het instrument van het toezeggingsbesluit lijkt een aanzet tot verdere bestuursrechtelijke convergentie tussen Nederland en de EU.

• Auteursinformatie

  Mr. P.V.F. Bos

  Mr. P.V.F. Bos is advocaat te ’s-Gravenhage, BarentsKrans N.V.

Mededingingsrecht: hard law voor de justitiabelen en soft law voor de handhavers

• Samenvatting

  De boeterichtsnoeren, die de nog recente Boetecode van de NMa uit 2007 vervangen, dienen ertoe het door de minister van de NMa teruggekaapte primaat bij de beleidsbepaling kracht bij te zetten. De boeterichtsnoeren belichamen, tezamen met de richtsnoeren voor de beoordeling van combinatieovereenkomsten, het cadeau waarmee de minister het feestje ter gelegenheid van de tiende verjaardag van de NMa kwam opvrolijken: de aankondiging dat de NMa zich vooral moest toeleggen op de uitvoering en EZ zich om het beleid zou bekommeren.

• Auteursinformatie

  Mr. E.H. Pijnacker Hordijk

  Mr. E.H. Pijnacker Hordijk is partner bij De Brauw Blackstone Westbroek en tevens redactielid van M&M.

Kroniek concentratiecontrole 2009

• Samenvatting

  De economische crisis heeft gevolgen gehad voor het aantal concentratiemeldingen in 2009. Er zijn minder concentraties gemeld, maar juist meer ontheffingen voor de verplichte wachtperiode verleend. Deze concentraties hebben geleid tot enkele interessante besluiten. In Ziekenhuis Walcheren/Oosterscheldeziekenhuizen heeft de NMa voor het eerst een concentratie goedgekeurd op grond van een efficiëntieverweer. De NMa maakt hiervoor een uitvoerige beoordeling van de te verwachten efficiëntieverbeteringen. De fusie wordt uiteindelijk goedgekeurd met zware ondersteuning door de Inspectie voor de Gezondheidszorg en een pakket gedragsremedies. In AMC/VZA wordt een analyse gemaakt van de verticale effecten van de overname van een ambulancedienst door een ziekenhuis. De NMa beoordeelt of het ziekenhuis zijn positie zou kunnen versterken door de toestroom van patiënten te beïnvloeden. Daarnaast heeft de NMa voor het eerst een boete opgelegd voor het verstrekken van onjuiste en onvolledige informatie bij een melding.

• Auteursinformatie

  Mr. M.A. De Jong

  Mr. M.A. de Jong is advocaat bij Allen & Overy in Amsterdam.

  Mr. L. Haasbeek

  Mr. L. Haasbeek is advocaat bij Allen & Overy in Amsterdam.

De koek was op. En nu?

• Samenvatting

  Op 19 februari, de dag waarop het kabinet Balkende IV zou vallen, liet het VNO–NCW weten verheugd te zijn dat het babyverlof van de baan was. Immers, werkgevers zouden moeten opdraaien voor de kosten van de uitbreiding van het vaderschapsverlof, waarbij vaders (en overigens ook lesbische ‘meemoeders’) langer betaald zouden krijgen, hetgeen de werkgeversorganisatie niet wenselijk achtte. Niets bijzonders. Maar het persbericht kreeg toch onbedoeld een licht ironische lading toen de voorman van de PvdA, Wouter Bos, op 12 maart aankondigde de actieve politiek te verlaten om zich aan de opvoeding van zijn kinderen te kunnen wijden.

• Auteursinformatie

  Mr. H.H.P. Lugard

  Mr. H.H.P. Lugard is werkzaam als advocaat en bedrijfsjurist bij Royal Philips Electronics en tevens redactielid van M&M.

Kroniek Nederlands mededingingsrecht 2009

Regelgeving, mededingingsafspraken, machtsposities en procedurele aangelegenheden

• Samenvatting

  Het jaar 2009 kan de mededingingsrechtelijke boeken in als een jaar waarin de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: NMa) op vele fronten actief was.¹x Gemakshalve worden de Raad van Bestuur van de NMa en de NMa als organisatie in deze kroniek vereenzelvigd. Zo werden boetes opgelegd in de schildersbranche en aan distributeurs van zwembadchloor en deed de NMa onder meer onderzoeken in de bouw-, meel- en groente- en fruitsector. Ten opzichte van 2008 verdubbelde het aantal zaken waarin een boete werd opgelegd van zes naar twaalf. Vier van deze zaken hadden betrekking op procedurele boetes (niet meewerken, onjuiste gegevens verstrekken in het kader van een concentratiemelding). Boetes voor overtredingen van de materiële voorschriften hadden alleen betrekking op bid-rigging in de schildersbranche en het zwembadchloorkartel. Het totale bedrag aan boetes halveerde van 9 tot 4,5 miljoen. Dat totaal wordt dan vooral bepaald door de 3,1 miljoen euro voor het zwembadchloorkartel.

  Noten

  • 1 Gemakshalve worden de Raad van Bestuur van de NMa en de NMa als organisatie in deze kroniek vereenzelvigd.

• Auteursinformatie

  Mr. C.T. Dekker

  Mr. C.T. Dekker is advocaat bij Nysingh advocaten en notarissen N.V. te Zwolle en is daarnaast hoofddocent aan de postdoctorale specialisatieopleiding Europees en Nederlands Mededingingsrecht van de Grotius Academie.

  Mr. A.B.B. Gelderman

  Mr. A.B.B. Gelderman is advocaat bij Nysingh advocaten en notarissen N.V. te Zwolle.

Toets of geen toets? Is de Haaksbergen-rechtspraak staatssteunproof?

• Samenvatting

  Naar aanleiding van een recente uitspraak van de Rechtbank Arnhem, bespreekt dit artikel de wijze waarop de bestuursrechter de staatssteunregels toepast in zogenoemde ‘Haaksbergen’-situaties. Wanneer vernietiging wordt gevorderd van een besluit in de sfeer van de ruimtelijke ordening, omdat de financiering ervan geschiedt met niet aangemelde staatssteun, laat de bestuursrechter dikwijls na te toetsen of aan alle voorwaarden van artikel 107, eerste lid VWEU is voldaan. Dit artikel onderzoekt in hoeverre de nationale rechter op grond van het communautaire recht gehouden is om in geval van een beroep op artikel 108, derde lid VWEU – al dan niet expliciet – aan alle voorwaarden van artikel 107, eerste lid VWEU te toetsen en geeft commentaar op de onvolledige toets van de bestuursrechter in Haaksbergen’-situaties.

• Auteursinformatie

  Mr. E.V.A. Henny

  Mr. E.V.A. Henny is advocaat bij Allen & Overy.

  Mr. J.M. Davidson

  Mr. J.M. Davidson is advocaat bij Allen & Overy.

Een bouwwerk met krimpnaden: het besluit inzake staatssteun aan de Nederlandse woningcorporaties nader bekeken

• Samenvatting

  De toepassing van het Unierecht op de Nederlandse woningcorporatie is geen rustig bezit. Na het in het vorige nummer van dit blad besproken arrest van het Hof van Justitie van de EGin de zaak Sint Servatius, waarin het vrije verkeer van kapitaal werd toegepast op de voor Nederlandse woningcorporaties geldende territoriale beperkingen, volgde op 15 december 2009 het Commissiebesluit waarbij na jaren van onderhandelen een aanpassing van het bestaande steunregime voor woningcorporaties werd goedgekeurd.

• Auteursinformatie

  Mr. H.M.H. Speyart

  Mr. H.M.H. Speyart is advocaat bij NautaDutilh N.V. te Amsterdam.

De doorwerking van richtlijnen en algemene beginselen van EU-recht

De stand van zaken na het arrest Kücückdeveci

• Samenvatting

  Kücükdeveci is een mijlpaalarrest. Het verruimt de mogelijkheden voor richtlijnen om ‘horizontale effecten’ te sorteren, en voegt zo een belangrijk nieuw hoofdstuk toe aan een klassiek hoofdpijndossier. In geschillen tussen particulieren lijkt er voortaan vaker dan voorheen, over de band van de zogenoemde ‘uitsluitende directe werking’ van Europese regels, een beroep op bepalingen uit richtlijnen te kunnen worden gedaan. Daarbij wordt eerdere jurisprudentie over de doorwerking van algemene beginselen van EU-recht uitgebreid. Het arrest leidt echter tevens tot vervagende grenzen tussen de Europeesrechtelijke kernleerstukken. Verder dreigt het gevaarlijke spanningen op te roepen, zowel tussen rechters als tussen lidstaten, onder meer door een (potentieel) brisante passage over het Handvest van de Grondrechten. Al met al vormt het oordeel een ware Fundgrube voor verdere wetenschappelijke theorievorming; daarnaast reikt het advocaten en magistraten een aantal praktische handvatten voor de toekomst aan.

• Auteursinformatie

  Dr. H. de Waele

  Dr. H. de Waele is universitair docent Europees recht aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

  Mr. I. Kieft

  Mr. I. Kieft is advocaat te Amsterdam bij De Brauw Blackstone Westbroek N.V.

Vergelijkende reclame; enkele beschouwingen

• Samenvatting

  In dit artikel zullen enkele recente ontwikkelingen op het terrein van het recht van de vergelijkende reclame de revue passeren. Allereerst zal aandacht worden besteed aan het begrip ‘vergelijkende reclame’ en de reikwijdte daarvan. Daarna zullen ontwikkelingen op het terrein van de misleidende vergelijkende reclame worden besproken, waaronder de gevolgen van de implementatie van de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken en de jurisprudentie ten aanzien van misleidende omissies. Vervolgens zal aan de hand van enkele voorbeelden uit recente jurisprudentie de stand van zaken ten aanzien van denigrerende of kleinerende vergelijkende reclame worden geïllustreerd. Tot slot wordt een uitstap gemaakt naar het tradioneel meer tot het terrein van het merkenrecht gerekende onderwerp van de lookalike-producten en wordt de mogelijke relevantie van het recht betreffende vergelijkende reclame voor deze producten besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. J.J.E. Bremer LL.M.

  Mr. J.J.E. Bremer LL.M. is werkzaam als advocaat bij BarentsKrans.

Verdere harmonisatie van Europese regelgeving voor beleggingsinstellingen

• Samenvatting

  De auteur staat in deze bijdrage stil bij de recent in werking getreden nieuwe richtlijn voor beleggingsinstellingen met een zogenoemd Europees paspoort (ICBE’s) en bespreekt welke veranderingen de implementatie van deze richtlijn met zich mee zal brengen.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H.A. Verweij, LL.M.

  Mr. J.H.A. Verweij, LL.M. is als advocaat werkzaam bij Allen & Overy.

Melden van concentraties – op wie rust de meldplicht?

• Samenvatting

  Naar aanleiding van boetes van de NMa en de Europese Commissie voor het niet melden van een concentratie bespreekt de auteur in deze bijdrage de meldplicht van concentraties en op wie deze meldplicht rust.

• Auteursinformatie

  Mr. E.E.J. Hessels

  Mr. E.E.J. Hessels is advocaat bij Clifford Chance.

De rol van de accountant bij grensoverschrijdende fusie

• Samenvatting

  De auteurs behandelen de rol van de accountant bij een grensoverschrijdende fusie die ziet op het afgeven van een inbrengverklaring in de zin van artikel 2:328 lid 1 tweede volzin BW bij een outbound grensoverschrijdende fusie. Tevens worden de aanwijzing van één accountant en de goedkeuring van deze aanwijzing voor de verdwijnende vennootschap(pen) en de verkrijgende vennootschap bij een grensoverschrijdende fusie besproken.

• Auteursinformatie

  Mr. G.C. van Eck

  Mr. G.C. van Eck is werkzaam als notaris bij Loyens & Loeff.

  Mr. E.R. Roelofs

  Mr. E.R. Roelofs is promovendus aan de Universiteit Utrecht.