-
1. Een (historische) inleiding van het probleem
De discussie over het toelaten van opnamen 1x Daar waar in dit artikel over opnamen wordt gesproken betreft dat zowel geluids- (auditieve) als video-opnamen. tijdens het getuigenverhoor speelt sinds de jaren negentig van de vorige eeuw. De voorstanders van het toelaten van opnamen, als alternatief voor het vastleggen in een proces-verbaal, stellen – kort gezegd – dat een proces-verbaal een onvolledige weergave bevat van hetgeen de getuige heeft verklaard. 2x U. Aron e.a., Bandopname van het nader gehoor, WODC Onderzoeksnotities, nr. 6, 1996, p. 1. De huidige praktijk kent onvermijdelijk een element van subjectiviteit. 3x C.E. Drion, Het civiele getuigenverhoor, NJB 2007/38, p. 1. De tegenstanders daarentegen benadrukken de negatieve zijde van de praktische uitvoerbaarheid (de extra invloed die een bandopname op een getuige kan uitoefenen en de tijd en kosten die met deze methode gepaard gaan). 4x Aron 1996, p. 1.
In Nederland worden getuigenverklaringen in een proces-verbaal vastgelegd. In tegenstelling tot de Nederlandse praktijk worden in de ons omringende landen (België en Duitsland) ook andere methoden gehanteerd.
Dit artikel is gewijd aan de wenselijkheid van wettelijke verankering van andere mogelijkheden dan het vastleggen van getuigenverklaringen in een proces-verbaal. 5x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.12. De literatuur richt zich vooralsnog met name op de toepassing van opnamen in de strafrechtelijke procedure. Dit artikel richt zich louter op de civielrechtelijke procedure.Eerst wordt ingegaan op de huidige praktijk (par. 2). Daarna op de regimes van België en Duitsland (par. 3). Vervolgens komen de argumenten voor en tegen toepassing van opnamen aan bod, waarna een afweging van argumenten zal plaatsvinden (par. 4). Deze bijdrage eindigt met een conclusie (par. 5).
-
2. De huidigepraktijk van getuigenverklaringen in civiele zaken
De rechter is in beginsel vrij in de waardering van bewijs. 6x Art. 152 lid 2 Rv. Daarbij wordt rekening gehouden met de geloofwaardigheid, de leeftijd en de consistentie van de diverse getuigenverklaringen onderling. 7x H.J. Snijder e.a., Nederlands burgerlijk procesrecht, Deventer: Kluwer 2011, p. 264.
De rechter zal de getuigen horen nadat deze de eed of belofte hebben afgelegd. Partijen en hun raadslieden hebben de gelegenheid vragen aan de getuige te stellen. 8x Op grond van art. 179 Rv.
Op grond van artikel 180 lid 1 Rv wordt van een getuigenverhoor een proces-verbaal opgemaakt. Er is bewust gekozen voor het opmaken van een proces-verbaal in plaats van vastlegging van een getuigenverklaring op geluidsband of video.
Het belang van een proces-verbaal blijkt met name ook in appel. De appelrechter komt in beginsel tot een waardering zonder dat hij de getuigen zelf (opnieuw) heeft gehoord. 9x R.J.B. Boonekamp, Getuigenbewijs, TCR 2004-2, p. 44. -
3. Civiel getuigenverhoor in andere landen
In België en Duitsland bestaat wél de mogelijkheid van band- en/of video-opnamen.
3.1 België
De procesrechtelijke regels voor de civiele procedure vindt men in het Gerechtelijke Wetboek. In België wordt van ieder getuigenverhoor een proces-verbaal opgemaakt. 10x P. de Baets, Getuigenverhoor in privaatrechtelijke geschillen, Antwerpen: Kluwer 2000, p. 48. De wettelijke grondslag staat in art. 949 en 950 Gerechtelijk Wetboek. Naast deze mogelijkheid bepaalt het Gerechtelijk Wetboek andere mogelijkheden voor opname van getuigenverklaringen. Zo bevat artikel 952 Gerechtelijk Wetboek de mogelijkheid tot een letterlijke opname van het getuigenverhoor. Daarnaast kan om een stenografische, mechanische (geluids- of video-opname) of andere vorm van vastlegging worden verzocht. 11x Art. 952 Gerechtelijk Wetboek.
Vast staat dat deze vorm arbeidsintensief is. Om die reden heeft de wetgever voorwaarden gesteld aan de effectieve toepassing. Een verzoek tot afwijkende opname (anders dan in een proces-verbaal) moet minstens acht dagen voor de aanvang van het verhoor schriftelijk en gemotiveerd ter griffie zijn ingekomen. 12x Art. 952 Gerechtelijk Wetboek.
Deze afwijkende opnamen worden als inlichtingen bij het proces-verbaal gevoegd. Bij strijd tussen opname en proces-verbaal heeft het proces-verbaal doorslaggevende bewijskracht. 13x De Baets 2000, p. 50.3.2 Duitsland
Het civiele procesrecht in Duitsland is geregeld in de Zivilprozessordnung (ZPO). De ZPO verplicht tot een opname van de hoorzitting en het bewijs. 14x Art. 159 lid 1 ZPO. De vastlegging van de verklaring kan via stenografie plaatsvinden; de gebruikelijke weg. De opname van de verklaringen kan eveneens door een geluids- of video-opname of een andere gegevensdrager plaatsvinden. 15x Art. 160a lid 1 ZPO.
-
4. De argumentenvoor en tegende toelating van opnamen
4.1 Argumenten voor
Inzichten uit de literatuur
In de literatuur zijn voldoende aanknopingspunten te vinden voor het wettelijk invoeren van de mogelijkheid van vastlegging door opnamen van de getuigenverklaring. De huidige praktijk bergt het – niet ondenkbeeldige – gevaar van subjectiviteit in zich die van wezenlijk nadelige invloed kan zijn op de uitkomst van een procedure. Het is immers de rechter die een samenvatting van het getuigenverhoor dicteert, waarin onontkoombaar een element van subjectiviteit schuilt. Die subjectiviteit bestaat uit twee elementen. In de praktijk wordt een verklaring zelden letterlijk gedicteerd. Het vastleggen in een proces-verbaal vindt plaats door een herformulering van de rechter. Dat vereist interpretatie door de rechter van hetgeen de getuige heeft verklaard. Achteraf is de context niet exact te achterhalen, evenmin als de letterlijke bewoordingen. Naast deze interpretatie is het aan de rechter een selectie te maken van hetgeen hij voor de beoordeling van de zaak van belang vindt. Daarnaast kan bij een langdurig getuigenverhoor de aandacht van partijen verslappen. Al deze elementen kunnen de waarheidsvinding beperken, hetgeen een belangrijk doel van de civiele procedure vormt.
Toegegeven kan worden dat een partij op het proces van dicteren van getuigenverklaringen een objectiverende invloed kan uitoefenen. Het komt in de praktijk voor dat, gaandeweg de procedure, elementen van belang worden waarvan niemand de invloed eerder had kunnen bevroeden. Het dan opnieuw doen horen van getuigen is minstens zo tijdverslindend. 16x Drion 2007, p. 1. Een opname van een getuigenverhoor biedt uitkomst. Een geluids- of videopname geeft bij twijfel de mogelijkheid van controle op hetgeen de getuige exact heeft verklaard en in welke context. Dat voorkomt discussie ter zitting over hetgeen in het proces-verbaal moet worden opgenomen. Alsdan bestaat de uiterste mogelijkheid de opname ter zitting te beluisteren.
Ook na afloop van de verhoren kan, bij misverstand, opheldering worden verkregen. Nu ontstaan die discussies soms achteraf. Daarnaast biedt een opname partijen die niet bij de verhoren aanwezig kunnen zijn, de mogelijkheid exact kennis te nemen van hetgeen door de getuige is verklaard. In appel kan het hof exacter kennisnemen van hetgeen de getuige in eerste aanleg heeft willen verklaren. Een audiovisuele opname toont ook de lichaamshouding en gezichtsuitdrukking van de getuige.
Bijkomend voordeel is dat ook de verhoorder wordt gemotiveerd juiste verhoortechnieken te hanteren. Het stellen van suggestieve vragen en het uitoefenen van ongeoorloofde druk kan hiermee tevens meer worden vermeden, omdat de vraagstelling achteraf te controleren is. 17x D. van Daele, Het afnemen van verklaringen met behulp van audiovisuele media: een commentaar bij de wet van 2 augustus 2002, Tijdschrift voor Strafrecht 2003, p. 47-48 en T. Dobbelaer, Kritische analyse van de huidige regelgeving betreffende anonieme en bedreigde getuigen, Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent 2011, p. 129. Zo bekeken vergroot deze mogelijkheid ook het rechtstatelijk gehalte van een civiel getuigenverhoor. Achteraf kan volledig inzicht worden verkregen in de verhoren, zodat een deugdelijke controle kan plaatsvinden.
De processtukken worden mogelijk ook kwalitatief beter. Door het achteraf (kunnen) raadplegen van een opname kan de conclusie na enquête getrouwer ingaan op hetgeen verklaard is.
De rechter kan de originele bandopname behouden om deel uit te laten maken van het procesdossier en partijen kunnen een kopie ontvangen. Bij twijfel kan een rechter de opnamen nog eens beluisteren. Met name als de rechter die de verhoren heeft bijgezeten niet dezelfde rechter is als diegene die het vonnis redigeert. 18x Art. 155 Rv bevat overigens het beginsel dat de rechter die de getuigen verhoort ook het vonnis zou dienen uit te spreken. Zie ook Drion 2007, p.1-2.Jurisprudentie
In de jurisprudentie kunnen ook aanknopingspunten worden gevonden voor het toelaten van de opnamen in de getuigenverhoren. In de Citco Fund Services-zaak werd stenografische opname van getuigenverhoren toegelaten. De kantonrechter stelde vast dat het gebruik van stenografie afwijkt van de Nederlandse praktijk, maar dat de algemene beginselen van behoorlijk procesrecht zich tegen gebruik van stenografie niet verzetten. Volgens de kantonrechter heeft de Nederlandse wetgever vooral om praktische en niet zozeer principiële redenen van deze vorm van vastlegging afgezien. 19x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.11.
Het verhoor werd afgenomen ten behoeve van een Amerikaanse ambtgenoot. Het was volgens de sector belangrijk dat deze ambtgenoot een zo nauwkeurig mogelijke registratie van het verhoor zou ontvangen, omdat op deze wijze een preciezere manier van registratie van het verhoor mogelijk is en door middel van deze opname ook de context van de vragenstelling en beantwoording mee kan worden genomen. 20x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.12. Het Nederlandse recht verzet zich niet tegen stenografie, aldus de kantonrechter. 21x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.14.Rechtspsychologische inzichten
Een van de inzichten die de rechtspsychologische vakliteratuur aanreikt, is de volgende. Rechters vallen, net als anderen, ten prooi aan de mogelijkheid van denkfouten, vooroordelen en gebrek aan kennis. 22x E. Rassin, Inleiding op ‘Judicial psychology’ van J.J. Rachlinksi, Rechtstreeks 2012-2, p. 11.
Daarnaast wijzen verschillende onderzoeken uit dat rechters zich laten beïnvloeden door hun intuïtieve systeem bij het nemen van beslissingen. Ze laten zich onbewust leiden door een systeem dat snel, emotioneel en op een strategie gebaseerd is. 23x J.J. Rachlinski, Judicial psychology , Rechtstreeks 2012-2, p. 16.4.2 Argumenten tegen
Wetgever
Betwijfeld werd indertijd bij het uitsluiten van andere mogelijkheden van opname of het gebruik van andere middelen een vooruitgang zou betekenen. Volgens de wetgever wordt de rechter door het opmaken van een proces-verbaal gedwongen op alle wezenlijke punten een zo duidelijk mogelijk antwoord te verkrijgen. Deze prikkel zou hij missen indien het verhoor wordt opgenomen. De wetgever had daarnaast andere praktische bezwaren. De enquête zou achteraf, aan de hand van de bandopname, moeten worden uitgewerkt, hetgeen een aanzienlijke belasting voor de griffie vormt.
Het enkel opnemen van opnamen in het procesdossier, maakt het raadplegen van de banden moeilijker, aldus de wetgever. 24x A.I.M. van Mierlo e.a., Burgerlijke Rechtsvordering Tekst & Commentaar, Deventer: Kluwer 2010, p. 374.Literatuur
Uiteraard zijn er naast praktische bezwaren ook argumenten tegen de toepassing van opnamen van het getuigenverhoor in te brengen:
Verreweg het meest gebruikte argument is de toenemende druk op de griffie van de rechtbank zodra een geluidsopname moet worden uitgewerkt.
Daarnaast nemen de kosten toe vanwege de aanschaf van technische middelen die voldoende kwalitatief zijn uitgerust om een opname te maken. 25x Dobbelaer 2011, p. 130.
Indien de opnamen worden bewaard zonder schriftelijke uitwerking bemoeilijkt dit de raadpleging van hetgeen de getuige heeft verklaard.
Het feit dat een getuige zich bewust is van de aanwezigheid van opnameapparatuur, kan een druk op de getuige leggen.
Het opnemen van een verklaring leidt mogelijk tot een toenemende werkdruk bij procespartijen bij het opstellen van een conclusie na enquête, omdat van de opname opnieuw kennis wordt genomen. 26x Van Daele 2003, p. 53 en Dobbelaer 2011, p. 129.
Tegenstanders stellen dat een proces-verbaal de rechter meer dwingt de getuige te bewegen een zo duidelijk mogelijk antwoord te geven. Dit zou niet meer nodig zijn indien een opname van het verhoor plaatsvindt. 27x G.R. Rutgers, Parlementaire geschiedenis van de nieuwe regeling van het bewijsrecht in burgerlijke zaken, Deventer: Kluwer 1988, p. 280.
Jurisprudentie
In de al genoemde Citco Fund Services-zaak werd door de kantonrechter benadrukt dat de wetgever bewust gekozen heeft voor vastlegging van verklaringen in een proces-verbaal. Deze moet namelijk scherp en kort geformuleerd worden, waardoor de rechter gedwongen wordt om zich van alle wezenlijke punten rekenschap te geven. 28x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.11. In deze zaak werd weliswaar het gebruik van stenografische opname toegelaten, maar de kantonrechter vond daarin de grens. Videoregistratie werd niet toegelaten omdat dit een onbekend verschijnsel is in de civiele getuigenverhoren.
Volgens de kantonrechter zouden videobeelden een eigen leven kunnen gaan leiden. Daarnaast was de rechter van mening dat deze wijze van opnemen geen toegevoegde waarde bood tegenover een stenografisch verslag. 29x Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.15.4.3 Afweging van de argumenten
Aan de tegenstanders kan worden toegegeven dat het maken van bandopnamen een extra druk op de rechtelijke instanties legt. Zo is te denken aan het kostenaspect. De eenmalige investering in de aanschaf van technisch apparatuur, de extra kosten voor het personeel dat een letterlijke uitwerking van hetgeen op de bandopnamen te horen is moet verzorgen en de kosten van de bewaarplicht van dit bewijs.
Niettemin ben ik van mening dat deze overwegingen van praktische aard zijn. Ze zijn deels te ondervangen en deels wegen ze niet op tegen de argumenten voor een invoering van opnamen van getuigenverklaringen.
Ze zijn te ondervangen door de mogelijkheid van opnames wettelijk aan banden te leggen. Zo kan, evenals in België, worden verlangd dat voorafgaand een gemotiveerd schriftelijk verzoek moet worden ingediend waarin wordt toegelicht waarom in dit geval een (geluids- of videoband)opname een betere waarborg zou bieden voor het vastleggen van getuigenverklaringen. Bij motivering van dat verzoek kan worden gedacht aan complexe zaken of omvangrijke getuigenverklaringen. Door het toelaten van opnamen te koppelen aan complexe zaken kan ook een financiële bijdrage van de meest gerede procespartij worden verlangd in de kosten. Met deze wijze van handelen wordt niet gebroken met het uitgangspunt dat een getuigenverklaring in beginsel in een proces-verbaal wordt vastgelegd. In uitzonderingsgevallen wordt de wettelijke mogelijkheid gecreëerd voorafgaand opname van een getuigenverklaring te verzoeken.
De argumenten tegen wegen niet op tegen de argumenten voor. Met name wanneer invoering van het toelaten van opnamen op de voorgestane wijze wordt overwogen. Zo lijkt mij de rechtstatelijke waarborg dat getuigenverklaringen en de vastlegging daarvan op objectiviteit gecontroleerd kunnen worden, van groter belang dan de tijds- en kostendruk.
Het argument dat vastlegging in een proces-verbaal de rechter zou dwingen tot exactere vragen en het scherper formuleren, volg ik niet (helemaal). Zo bestaat juist de niet denkbeeldige kans bij omvangrijke kwesties en complexe getuigenverhoren dat de aandacht van de rechter en de procespartijen afneemt naar mate de tijd verstrijkt. Ik zie niet in hoe het vastleggen van deze verklaringen in een proces-verbaal het afnemen van deze scherpte in aandacht zal ondervangen.
Ook de argumenten die in het Citco Fund Services-vonnis naar voren komen, staan niet aan een invoering in de weg. Ook daar wordt als uitgangspunt gehuldigd dat vastlegging door middel van een proces-verbaal plaatsvindt, maar dat in reële uitzonderingsgevallen een betere methode kan bestaan. Dat kan een stenografische vastlegging zijn, maar eveneens een geluids- of bandopname.
Het bezwaar dat in deze uitspraak naar voren komt – dat de wet niet de mogelijkheid biedt van andere wijzen van vastlegging –, wordt door de wettelijke invoering van een opname van getuigenverklaringen ondervangen. -
5. Conclusie
Hoewel de meningen tot op heden verdeeld zijn, lijkt de tijd rijp tot een wettelijke invoering van de geluidsopname van getuigenverklaringen te komen. De praktische argumenten waarvan de tegenstanders zich bedienen zijn te ondervangen.
Hoewel in de huidige tijd kritisch over de kosten van een procedure moet worden nagedacht, moet dat mijns inziens niet ten koste gaan van de kwaliteit van de procedures. Als de evidente mogelijkheid bestaat van verbetering in complexe en omvangrijke procedures, dient wat mij betreft van die mogelijkheid gebruik te worden gemaakt. Juist in die complexe procedures kan van de procespartijen ook een financiële bijdrage worden verlangd als dat de kwaliteit van de procedure en de uitkomst ten goede komt. -
1 Daar waar in dit artikel over opnamen wordt gesproken betreft dat zowel geluids- (auditieve) als video-opnamen.
-
2 U. Aron e.a., Bandopname van het nader gehoor, WODC Onderzoeksnotities, nr. 6, 1996, p. 1.
-
3 C.E. Drion, Het civiele getuigenverhoor, NJB 2007/38, p. 1.
-
4 Aron 1996, p. 1.
-
5 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.12.
-
6 Art. 152 lid 2 Rv.
-
7 H.J. Snijder e.a., Nederlands burgerlijk procesrecht, Deventer: Kluwer 2011, p. 264.
-
8 Op grond van art. 179 Rv.
-
9 R.J.B. Boonekamp, Getuigenbewijs, TCR 2004-2, p. 44.
-
10 P. de Baets, Getuigenverhoor in privaatrechtelijke geschillen, Antwerpen: Kluwer 2000, p. 48. De wettelijke grondslag staat in art. 949 en 950 Gerechtelijk Wetboek.
-
11 Art. 952 Gerechtelijk Wetboek.
-
12 Art. 952 Gerechtelijk Wetboek.
-
13 De Baets 2000, p. 50.
-
14 Art. 159 lid 1 ZPO.
-
15 Art. 160a lid 1 ZPO.
-
16 Drion 2007, p. 1.
-
17 D. van Daele, Het afnemen van verklaringen met behulp van audiovisuele media: een commentaar bij de wet van 2 augustus 2002, Tijdschrift voor Strafrecht 2003, p. 47-48 en T. Dobbelaer, Kritische analyse van de huidige regelgeving betreffende anonieme en bedreigde getuigen, Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent 2011, p. 129.
-
18 Art. 155 Rv bevat overigens het beginsel dat de rechter die de getuigen verhoort ook het vonnis zou dienen uit te spreken. Zie ook Drion 2007, p.1-2.
-
19 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.11.
-
20 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.12.
-
21 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.14.
-
22 E. Rassin, Inleiding op ‘Judicial psychology’ van J.J. Rachlinksi, Rechtstreeks 2012-2, p. 11.
-
23 J.J. Rachlinski, Judicial psychology , Rechtstreeks 2012-2, p. 16.
-
24 A.I.M. van Mierlo e.a., Burgerlijke Rechtsvordering Tekst & Commentaar, Deventer: Kluwer 2010, p. 374.
-
25 Dobbelaer 2011, p. 130.
-
26 Van Daele 2003, p. 53 en Dobbelaer 2011, p. 129.
-
27 G.R. Rutgers, Parlementaire geschiedenis van de nieuwe regeling van het bewijsrecht in burgerlijke zaken, Deventer: Kluwer 1988, p. 280.
-
28 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.11.
-
29 Rb. Rotterdam (ktr.) 4 juni 2009, ECLI:NL:RBROT:2009:BJ8571, r.o. 4.15.
Reacties op dit artikel
-
Thanks for a marvelous posting! I truly enjoyed reading it, you may be a great author. I will be sure to bookmark your blog and will eventually come back down the road. I want to encourage you to continue your great writing, have a nice weekend! ?????168
-
This particular papers fabulous, and My spouse and i enjoy each of the perform that you have placed into this. I’m sure that you will be making a really useful place. I has been additionally pleased. Good perform! Marriage Certificate Translation Services in Miami
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 1.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix Morgan, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +2348055459757
-
"I’m amazed that some cell phone signal jammers are portable enough to fit in a pocket—technology keeps evolving!" Cell Phone Signal Jammer
https://www.jammersignal.com/product-category/cell-phone-signal-jammer/ -
Consequently, many agencies adhere strictly to ethical practices aimed at ensuring the safety and well-being of both escorts and clients, establishing a professional yet intimate atmosphere that fosters genuine connections.
Escorts In Lahore -
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 1.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix Morgan, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +2348055459757
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 1.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix Morgan, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +2348055459757
-
Experience the best of Dehradun with the top-rated Dehradun Escorts Service. This service provides you with stunning and professional escorts who know how to make every moment special. Whether it’s a high-profile event or a quiet evening, these escorts ensure an enjoyable and satisfying experience. Dehradun Escorts Service||
Dehradun Escorts ||
Escort in Dehradun||
Dehradun Escort|| -
Dehradun Escorts Service offers a seamless booking process, making it easy to find the perfect match. Elevate your experience and enjoy the company of the best escorts in Dehradun.
[url=https://www.dehradunescortsservice.in/]Dehradun Escorts Service[/url]
[url=http://www.dehraduncallgirls.in]Dehradun Escorts[/url]
[url=https://www.haridwarescort.in/]Dehradun Escort[/url]
[url=https://www.escortinamritsar.in/]Escorts in Dehradun[/url] -
This is my testimony on how I finally joined the new world order, Illuminati after I have been trying to join for over 2 years now but scammers took money from me several times. I have been searching to join the Illuminati for so long, but scammers keep taking my money until early this year when I meet with Lord Felix Morgan online I contacted him and I explained everything to him and he recommended the registration used and I paid for the big member to get me started and I was initiated into the World Order and I receive the sum of $1,000,000 us dollars after my initiation was done. I'm very happy! And promise to spread the good work of Lord Felix Morgan . If you are interested in joining the new world order Illuminati today, contact Lord Felix today he’s your best chance to gain membership to the illuminati that you always desire. Contact Lord Felix Morgan Email: Illuminatiofficial565@gmail.com or Whatsapp +447918641801
-
I have read all the comments and suggestions posted by the visitors for this article are very fine,We will wait for your next article so only.Thanks! how to change yahoo password
-
What other place could someone select to get such data in a system created specifically for making? Call Girls in Bhopal I'm working on an article with this material and have an introduction in two weeks.
-
Are you still feeling lonely? Then hire an erotic from our Independent Escorts in Delhi today because then you will never feel lonely in your life as they will take good care of you and look after you and whenever you make up your mind to have sex, these call girls are ready immediately and will captivate both your mind and body with their sexy body.
Our More Services:-
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 1.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +447918641801
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 4.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +447918641801
-
Published in the Open Access Advocate in July 2014, this work delves into the evolving nairobi escorts role of witness evidence and its implications for legal proceedings.
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 4.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +447918641801
-
The article "Recordings of Witness Statements in Civil Procedural Law; Indispensable?!" discusses the importance and potential kenyan porn necessity of recording witness statements in civil cases.
-
If you are among those people who keep visiting INA on regular basis for business or official meetings, then also hiring our INA dating call girls will surely help you to refresh yourself and re-energize. You can browse through our website to check the profiles of our Escort in INA , where you will also get to see their photographs and cost details.
-
THE ONE CARGO dropshipping ?????????????????? ?????????????????????????????????????????????????????? ?????? ???????????????-???????????????????????????????????????????????? ?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters namen meerdere keren geld van me af. Ik ben al zo lang op zoek om lid te worden van de Illuminati, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar toen ik Lord Felix Morgan online ontmoette, nam ik contact met hem op en legde ik alles aan hem uit en hij raadde de gebruikte registratie aan en ik betaalde voor het grote lid om me op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontving de som van $ 4.000.000 Amerikaanse dollars nadat mijn inwijding was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Lord Felix Morgan te verspreiden. Als u geïnteresseerd bent om vandaag lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Lord Felix, hij is uw beste kans om lid te worden van de Illuminati die u altijd wenst. Neem contact op met Lord Felix Morgan E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +447918641801
-
The pompadour hairstyle remains a classic and stylish choice for men, and it continues to evolve with new trends. Here are 16 trending pompadour hairstyles for 2024:pompadour hairstyles
-
As is customary, look at us if you actually need to connect with young females in the city for exciting city dates. Delhi Call Girls
We Verify the Best at the Lowest Prices. Try to include all potential systems in your search for the pages on our website within that limit. -
The Escort Alliance's clients seldom ever complain about delayed cars or scheduling conflicts. Free Escort Services City confirms Delhi Call Girl with their clients that they will pick them up at the most suitable time, anticipating that their clients work in a different state or nation.
-
Do You Have A Sweet Redirection Addiction And Love Gazing Into Stores Full Of New Girls Giving Penis Rubs Without Condoms, Bdsm Sex, Control, And Delhi Escort Then The World Ends? The most skilled sex workers in our city, Russians, will fulfill all of your fantasies.
-
There are instances when accepting your wild side is truly essential. Goa Escort As One Of The City's Best Escort Services, We Promise To Obligate Your Drive And Make It Into An Important Meeting.
-
The Discussion City girls grow up and you make up for all the faults you made when you were away from the outside world for so long. It's obvious that we usually have obligations to accomplish in order to maintain our work-related duties; Escort in Goa we will feel depressed for a considerable amount of time if we don't get the kind of play and fulfillment from life that we actually care about.
-
Greetings and welcome to our Dahlcore Security Guard Blog, your one-stop resource for all things related to the security industry. Our mission is to empower individuals and organizations with the knowledge they need to make informed decisions about their security needs. With a focus on topics like VIP protection, residential and commercial security, and innovative technologies, we aim to keep you up-to-date on the latest developments and best practices in the security sector.https://dahlcore.com/blog/f/the-bronxs-hidden-dangers-a-deep-dive-into-safety-hotspots
-
Greetings and welcome to our Dahlcore Security Guard Blog, your one-stop resource for all things related to the security industry. Our mission is to empower individuals and organizations with the knowledge they need to make informed decisions about their security needs. With a focus on topics like VIP protection, residential and commercial security, and innovative technologies, we aim to keep you up-to-date on the latest developments and best practices in the security sector.can security guards arrest you
-
Dit is mijn getuigenis over hoe ik uiteindelijk lid werd van de nieuwe wereldorde, Illuminati, nadat ik nu al meer dan 2 jaar probeerde lid te worden, maar oplichters meerdere keren geld van mij afpakten. Ik ben al zo lang op zoek om me bij de Illuminati aan te sluiten, maar oplichters blijven mijn geld afpakken tot begin dit jaar, toen ik Lord Andrei Bogdanov online ontmoette. Ik nam contact met hem op en ik legde hem alles uit en hij adviseerde de gebruikte registratie en ik betaalde voor de groot lid om mij op weg te helpen en ik werd ingewijd in de Wereldorde en ik ontvang de som van $ 4.000.000 dollar nadat mijn initiatie was voltooid. Ik ben erg blij! En beloof het goede werk van Heer Andrei Bogdanov te verspreiden. Als je geïnteresseerd bent om vandaag nog lid te worden van de nieuwe wereldorde Illuminati, neem dan vandaag nog contact op met Heer Andrei Bogdanov. Hij is je beste kans om lid te worden van de Illuminati waar je altijd naar verlangt. Neem contact op met Lord Andrei Bogdanov E-mail: Illuminatiofficial565@gmail.com of WhatsApp +2348055459757
-
They deal with you cautiously and never let you feel exhausting. They like heartfelt tattles and trading their background for extended timeframes. They deal with you especially like your little kid companion and give you every one of the delights, sentiments, kissing and feelings to make an exquisite sexual science. All Panchkula Escorts darlings who just come to them to dispose of their sluggishness or depression are dependably prepared.
-
I was on an extremely essential level concentrating along and swayed over your blog. Just expected to give a Escorts Service in Gurgaon decent blog and this article truly enabled me.
-
I genuinely tracked down this a rich degree of data. Call Girls Service in Jaipur What I was looking through for.I ought to propose you that assuming no one minds, continue to share such sort of data.
-
Atlas Communications est une entreprise spécialisée dans les solutions de communication avancées. Grâce à notre plateforme innovante, vous pouvez recevoir des SMS,
configurer des rappels par SMS et intégrer des fonctionnalités d'authentification SMS sécurisées grâce à notre SMS API. Que ce soit pour l'envoi de SMS en masse ou pour des communications personnalisées, Atlas Communications vous offre des solutions efficaces et fiables. Visitez notre site web pour en savoir plus sur nos services et découvrir comment nous pouvons répondre à vos besoins en matière de communication rappels smsAtlas Communications is a company specializing in advanced communication solutions. With our innovative platform, you can receive SMS ,
set up SMS reminders , and integrate secure SMS authentication features using our SMS API . Whether for bulk SMS sending or personalized communications, Atlas Communications offers you effective and reliable solutions. Visit our website to learn more about our services and discover how we can meet your communication needs.Envoyez des SMS avec notre service de send SMS et recevez des réponses via receive SMS.
Intégrez facilement l'envoi de SMS avec notre API d'envoi SMS. Simplifiez la réception de SMS avec notre service recevoir SMS. Avec Atlas Communications, communiquez efficacement par SMS en toute simplicité ! -
Provide public numbers Numeros virtuels temporary numbers to avoid getting spammed
Keep your personal number and identity private.
receive as many SMS as you want from all services , number4sms is a telecom operator
with thousands of numbers so we can renew them every month.
Use our temporary numbers and receive sms online when you sell your car or rent your apartment.Use the temporary numbers from Number4SMS to protect your personal number and receive SMS online securely.
As a telecom operator, we provide a wide selection of virtual numbers and temporary numbers, ensuring the privacy of your private number. Our SMS API allows you to receive messages instantly, making it the ideal solution for those in need of temporary numbers and virtual phone numbers.Utilisez les numéros temporaires de Number4SMS pour protéger votre numéro personnel et recevoir des SMS en ligne en toute sécurité.
En tant qu'opérateur télécom, nous offrons une large sélection de numéros virtuels et numéros temporaires, garantissant ainsi la confidentialité de votre numéro privé. Notre API SMS vous permet de recevoir des messages instantanément, ce qui en fait la solution idéale pour ceux qui ont besoin de numéros temporaires et numéros de téléphone virtuels. -
Thanks for taking the time to discuss that, I feel strongly about this and so really like getting to know more on this kind of field. Do you mind updating your blog post with additional insight? It should be really useful for all of us. fast vpn
-
I never monitor myself from saying something concerning it. You're working totally. It's perplexing to isolate other's Gurgaon Escorts assessment and how it interacts with them or their clients, as their viewpoint would help you later on.
-
Thanks for Nice and Informative Post. This article is really contains lot more information about This Topic. traductor confiable de inglés a español
-
Thank you because you have been willing to share information with us. we will always appreciate all you have done here because I know you are very concerned with our. Medical Office Administration Diploma
-
I on an exceptionally essential level wish to offer a huge structure for the stunning data you have here on this post. Gurgaon Escort Service I will genuinely be returning to your weblog for staggeringly more soon.
-
You have to fulfill your daily obligations and take part in the ordinary expansions of a normal presence destruction in order to genuinely not need to leave the house. We have an open, Call Girls in Patna progressive, countrywide connection with our escorts, and there's nothing more you can do to support it.
-
The layout and structure of your blog posts are user-friendly. It makes navigating through the content a breeze. Qbank
-
If you want Mehrauli Escorts Service to respect you, it’s important that you respect them the way they deserve. They will rather be more open as well as attractive when you consider them as true professionals and not as cheap as roadside prostitutes.
-
Took me time to read all the comments, but I really enjoyed the article. It proved to be Very helpful to me and I am sure to all the commenters here! It’s always nice when you can not only be informed, but also entertained! ??????????
-
Are you looking for a decent escort in Mahipalpur for your private pleasure? If you are eager to find girl of your choice who will fulfill all your demands and make you satisfied, then our Elite Class Mahipalpur Escorts Service agency is here to make all your wishes true. We are a premier escort agency in Mahipalpur offering our high-end escort services to business class gentlemen.
-
Connaught place Escorts are at the top of most escorts. Connaught Place Escorts Service They are beautiful and sexy and intelligent too. They are a combo of beauty with brains. They offer you themselves completely. They will show you sexy moves and play with you and will drive you crazy. They perfectly understand what you want from these beautiful, charming hot divas.
-
Our beauties are available 24 hours a day, seven days a week, for the utmost private pleasure. Please let us know when you have free time so we may join you in achieving world happiness. The Delhi Escort Service Girl operates from dawn until dusk and back again. Call our gorgeous women whenever you want to enhance your life with wonderful intimate memories; our sexiest women may always make them come true. We offer escort service every day of the year, regardless of the time of day or night. You need to check your availability and mood for energizing erotic bliss, and we’ll be ready to help you at any time.
-
If you're looking for top-notch and high-caliber Connaught Place Escorts Service , if you image a seductive diva in your arms, and if you genuinely believe that someone can make your thoughts come true, then it's us. We can create very provocative and Connaught Place Escorts perks within your hotel room. We make everyone crave the truth.
-
Hello, guys! Welcome to Independent Call Girl In Panchkula.We are constantly here to help. Furthermore, We offer attractive, seductive, and sensual ladies who are ready to satisfy your physical and mental desires. Our Escorts in Panchkula Service is always available to make your time unforgettable and is known for its understanding. Additionally, Our women's allure, attractiveness, and seduction make them the perfect choice for your needs.
-
The only objective of Curvy Goa Call Girl is to serve clients a satisfying 100% comfortable stress-free service. She can do anything for your satisfaction. This one-night platform is your dream, but it’s a girl’s profession with passion. That is why; the female will do anything for maintaining her professional profile and her demand in the adult entertainment industry.
-
Delhi is a metropolitan city. The capital city has luxurious hotels, apartments, and commercial complexes for its citizens. The vibrant nightlife and amusement parks are unmissable. There are historical palaces, museums, and monuments for tourists to explore. It means Delhi has everything that a tourist craves on vacation. As a result, hundreds of thousands of tourists come to this city for different purposes.
Vasundhara Call Girls ||
Call Girls in Vigyan Vihar ||
Vijay Nagar Escorts || -
Where you can find out the excellent fun Goa Escort Service . If you have ever linked to a internet site online, it is secure to suppose that you may be searching for a trivial journey, relaxation, or possibly prolonged manage story success.
-
With no relationships and commitments with the Escort near Radisson Blu Hotel , sex is just all about pleasure and all naughty fantasies to try on bed with any hot girl or girls who are ready to go that extra level to show what sexual pleasure has.
-
The highly grown Nizamuddin Escorts not only have known for its best facilities and genuine quality. Now you can also meet sprightly hottest to bring some extra fun to your life. Nizamuddin escorts are the most stylish models that deliver trustworthy companionship.
-
Our Shahdara escorts have become an essential part of evening services in the resources city. Shahdara Escorts Service qualified ladies are readily available for reserving 24/7 in the city. Whether you need a warm friend in lavish hotels or houses, our turned on women companions in Shahdara will reach you within a short time. That is the commitment of our sensuous friends. Furthermore, you can expect unequaled romantic and also sensual solutions from our ladies.
-
The party girls are one among those. Other than that the outcall and incall services are available at your comfort. Escorts Service Delhi So you can chose any of the escort girl you like and you can book her to any of your location through outcall. If it's incall then you need to come to girls place after the booking.
-
Finding a perfect companion for your lusty needs in this unreliable world can be a big task. Escorts Delhi But is it? It might be, but now it is not because you've reached the best escorts service in Delhi.
-
If you want to enjoy your lonely time with sizzling love partner then you can meet at your home. In your VIP areas, high class escorts and independent call girls are available in Mahipalpur Escort .
-
We want someone else to have it, here in our Munirka Escorts , girls are so independent, hot and sexy, and also more flexible with sexual services if you want and looking for some pleasure along with you, and yes!
-
They are competent enough to perform all of the tasks, including playing various sexual games and massaging patients with BDSM and anal. Therefore, be sure to check out our Surat Escort Service if you intend to visit Surat.
-
Thanks for sharing this. Keep posting. paving companies indianapolis
-
Some of them are voluptuous, while a handful of them are young ladies. Whatever your preference, Noida Escort service has you covered. Also, we provide in-call and out-call escort services in ; you can access the airport pick-up/drop facility by drop-dead gorgeous Noida escorts. Such is the level of personalized service we offer that most of our clients know our Female pleasure kittens by their names. Now calculate the experience.
Noida Escorts
Escorts in Noida
Escorts Noida
Noida Escorts Service
Russian Escorts in Noida
Noida Escorts Agency
Call Girls in North Noida
Noida Call Girl
Independent Noida Escorts
Noida Escorts Services
Russian Escorts Noida
Escorts Service in Noida
Noida Russian Escorts
Noida Female Escorts
Noida Escort
Noida Escort Service
Escort Service in Noida
Escort in Noida
Escort Service Noida
Russian Escort in Noida
Escort Noida
Escort Services in Noida
Noida Escort Services
Russian Escort Noida
Noida Escort Girls
Noida Escort Agency
Call Girl in Noida
Escort Agency Noida
Noida Call Girls
Call Girls in Noida
Call Girls Noida
Noida Call Girls Number
Independent Call Girls in Noida
Russian Call Girls in Noida